(Cappadocië, gest. ± 97 n. Chr. te Ephesus), zwervend prediker en wonderdoener van synkretistisch-neopythagoraeische overtuiging, die zich bijzondere bekendheid heeft verworven als was hij een tweede Christus, met name door zijn theürgische magie.
Weldra werd hij in de legende vergoddelijkt. Zo ook in zijn Vita, geschreven door Philostratos, omstreeks 200, een ware aretalogie, in de stijl min of meer der Evangeliën en apostelacten, waarin vooral wordt aangetoond, hoe door reinheid van ziel de eenheid van het goddelijke en menselijke kan worden verwerkelijkt. Fragmenten van Apollonius zijn te vinden bij Eusebius Pamphyli en gedeelten uit zijn biographie van Pythagoras bij Iamblichus.PROF. DR J. N. BAKHUIZEN VAN DEN BRINK
Lit.: Philostratos, The life of A. of T. with an English transl. by F. C. Conybeare, 2 vols (London 1927); Joh. Hempel, Untersuchungen zur Ueberlieferung von A. v. T. (1920); Ed. Norden, Agnostos Theos (Berlin 1923); A.
Slijpen, Een pseudo-Christus uit Christus’ tijd, in Studiën, N.R. 61, dl 111, (1929); Ed. Meyer, Apollonios von Tyana u. die Biographie des Philostratos, in: Kleine Schriften, II, pag. 131-191 (Halle 1924); F. W. G. Campbell, Apollonius of Tyana (1908).
