Gewoonte is eene wijze van doen, die men zich door herhaling eigen gemaakt heeft. Door gedurige herhaling kan men zich aan iets gewennen. Alzoo wordt de gewoonte, volgens het bekende spreekwoord, eene tweede natuur. Op gewoonte berust onze vaardigheid naar ligchaam en geest.
Zij kan eene opzettelijke of eene onwillekeurige wezen. In elk geval rust zij op eene zekere werktuigelijkheid, waardoor het willekeurige in iets onwillekeurigs veranderd wordt. Immers na eene gestadige herhaling van hetzelfde bedrijf kan dit laatste zonder hulp der bewustheid volbragt worden. De magt der gewoonte is, uit een zedelijk oogpunt beschouwd, van groot belang. Immers indien wij ons opzettelijk gewennen aan orde, spaarzaamheid, vlijt enz., maken wij ons de betrachting dier deugden gemakkelijk, terwijl wij door onwillekeurig de tegenovergestelde gewoonten aan te nemen ons zelven diep rampzalig maken.
