Winkler Prins

Anthony Winkler Prins (1870)

Gepubliceerd op 12-01-2018

Aspergie

betekenis & definitie

Aspergie (Asparagus) is de naam van een geslacht uit de natuurlijke familie der Smilaceën of struikwinden. Het heeft een klokvormig, zesdeelig bloemdek, dat aan zijn voet tot een naauw buisje is versmald. De 6 meeldraden zijn op den bodem van het bloemdek vastgehecht, en de vrucht bestaat uit eene driehokkige bes, die in ieder hokje 2 zaden draagt. De meestbekende soort van dit geslacht is A. officinalis L. of de gewone aspergie. Deze groeit op vruchtbare weiden, aan de zoomen der wouden en aan de oevers der rivieren in geheel Europa, en is ook in Noord-Amerika verspreid. Haar wortelstok is kort en dik en zendt in het voorjaar talrijke, met schubben bedekte, vleezige spruiten boven den grond, die zich, als zij ongemoeid blijven, tot bladerrijke stengels ontwikkelen. Deze zijn kruidachtig, regtstandig en van talrijke zijtakken voorzien. De bladeren zijn klein en lijnvormig en de steunblaadjes vliezig; de bloemen zijn tweehuizig en bezitten een groenachtigwit bloemdek.

De aspergie wordt verbouwd wegens de reeds vermelde lentespruiten van den wortelstok, die tot de geliefkoosde vroege groenten behooren. Men kent twee verscheidenheden, namelijk witte en groene aspergies. Wie aspergiebedden wil aanleggen, dient den grond althans 1 Ned. el diep uit te graven en met runder- en schapenmest, afgewisseld met zandlagen, weder te vullen. Daarna graaft men in zulk een toebereiden grond gaten en plaatst jonge planten daarin op kegelvormige verhevenheden, zoodat de wortelvezels uitgespreid kunnen worden, waarna men de gaten weder vult met de uitgenomen aarde.

Elk jaar moet men nieuwe aarde en mest op zulk een bed brengen. Eerst in het derde jaar mag men des voorjaars de spruiten afsteken. De wortelstok der aspergie behoorde voorheen tot de geneesmiddelen, en het is bekend, dat het gebruik van aspergies een eigenaardigen reuk geeft aan de urine en de urine-afscheiding sterk bevordert.

De wortelstok en het zaad van A. acutifolius L. vond men voorheen onder de namen van radix en semen Asparagi in de apotheek. A. decumbens L. is eene sierlijke kruidachtige plant, die aan de Kaap de goede Hoop groeit en geelachtigwitte, klokvormige, welriekende bloemen draagt.

De gewone aspergie wordt in ons land vooral in de duinpannen in het wild gevonden. Eene verscheidenheid van deze — de zeekantsaspergie (A. maritimus) — groeit in de duinen tusschen Haarlem en Overveen.

< >