Papoea, - territorium van het Commonwealth of Australia, groot 232.000 K.M.2, omvat het Z.O. van Nieuw-Guinea. In ’t W. wordt het begrensd door Nederlandsch N.-G., in het N, door de vroeger Duitsche kolonie Kaiser Wilhelmsland, sedert 1914 eveneens door Australië bezet, maar dat nog apart bestuurd wordt. Dicht langs de grens hiermede, loopt een ketengebergte, waarvan de deelen onder verschillende namen bekend zijn en dat zich in de Owen Stanleyketen tot 4370 M. verheft. Het O. einde van P. is smal en geheel bergachtig, het Z.W. is daarentegen een uitgestrekt heuvelland en verder een laagvlakte, waardoor o. a. de Fly-river stroomt, die in een reusachtige delta in zee uitmondt.
Het Centrale bergland en de kustvlakte zijn grootendeels met dichte wouden bedekt, terwijl in het heuvelland daartusschen licht eucalyptenbosch en ook moerassige grasvlakten voorkomen. Over het algemeen is het binnenland nog zeer weinig bekend. Het Z.O. schiereiland loopt in talrijke eilanden uit, zooals de d’Entrecasteauxgroep en de Louisiaden. Het klimaat is tropisch. Port Moresby heeft een jaargemiddelde van 27° (December 28,2°, Augustus 25,3°). Van November tot April waait de Z.O. passaat, in het andere half jaar de N.W, moesson. In Port Moresby valt 1261 m.M. regen per jaar. Over het algemeen is het Z.O. droger, dan het overige gedeelte van Nieuw-Guinea, wat ook aan het meer voorkomen van savannen merkbaar is.
De bevolking (geschat op ± 200.000), behoort tot het Melanesische of Papoe-ras. Er woonden in 1918 963 Blanken. De inboorlingen leven van jacht en visscherij, doen een weinig aan landbouw (wortelgewassen, kokosnoten, bananen). In het W. komen zeer veel sagopalmen voor. De voornaamste plantageproducten zijn kokosnoten, rubber en sisalhennep. De inboorlingen zijn gedwongen een zeker aantal kokospalmen te planten. In de buurt van Port Moresby wordt koper gevonden (1917/18 voor £ 11.572), op verschillende plaatsen goud (voor £ 32.931).
Aan de kust wordt aan parelvisscherij gedaan. De voornaamste uitvoerproducten zijn copra, sisal, paarlemoer, goud, paarlen, mangrovebast, kopererts, hout en rubber. Hoofdhaven is Port Moresby. Britsch Nieuw-Guinea was sedert 1888 een Eng. Kroonkolonie en werd in 1901 gegeven aan de Comm. of Austr., vormt daarvan sedert 1905 een territorium. Aan het hoofd van het bestuur staat een luitenant-gouverneur.
