Gepubliceerd op 01-12-2020

Deelerwoud

betekenis & definitie

Veluws bos- en heidegebied, gelegen ten noorden van Arnhem, ten westen van de weg Arnhem-Apeldoorn. Sinds 1967 is ruim 1000 ha hiervan in eigendom van de Vereniging tot Behoud van Natuurmonumenten in Nederland in Nederland.

In dat jaar was het gebied, evenals het aangrenzende landgoed Deelerheide te koop; beide terreinen werden met versnippering (verkaveling) bedreigd. Natuurmonumenten kon na een reeks van onderhandelingen beide landgoederen aankopen met financiële steun van de rijksoverheid en de provincie Gelderland.Voor de aan de koopsom nog ontbrekende ca. f 2 mln., werd door Natuurmonumenten een grote landelijke inzameling onder het publiek gehouden onder de naam ‘Behoud het Deelerwoud’, een actie die met succes werd bekroond. Daarmee was voor dit gebied het gevaar van versnippering afgewend, maar tevens werd een tot dat moment voor het publiek afgesloten terrein opengesteld, hetgeen in 1968 werd geëffectueerd. Ook daardoor kreeg de actie voor het Deelerwoud een zeer grote publieke belangstelling; zij werd het begin van een sterke toename van het ledental van Natuurmonumenten (1967: 63000, 1968: 77000, 1973: 250000).

Het Deelerwoud bestaat niet alleen uit bos van diverse naaldhoutsoorten en oud eikehakhout, maar ook uit een uitgestrekte golvende heide met hier en daar groepjes vliegdennen en berken. Een deel van het gebied bestaat uit een omrasterde wildbaan. Deze kan men o.a. langs aangegeven wandelroutes bezoeken. Enkele gedeelten zijn als rustgebieden voor de hier levende edelherten en damherten voor het publiek afgesloten. De heide wordt vrij van opslag gehouden door o.m. een vrij rondlopende kudde Drentse heideschapen: een klein ras, met vaak donkere snuit en poten, waarvan de rammen zware gedraaide horens dragen. Reewild komt vnl. voor in de bossen buiten de wildbaan.

Verder kan men hier o.a. boommarter, vos, hermelijn en wezel aantreffen. Van de bosvogels verdienen spechten vermelding: grote bonte, groene en zwarte specht broeden hier. Op de heidevelden komen o.a. wulp, nachtzwaluw, tapuit en geelgors voor. Verschillende soorten roofvogels worden geregeld waargenomen. Hinderlijk is de nabijheid van de militaire vliegbasis Deelen. In de jaren zeventig dreigde het Deelerwoud aan de oostzijde te worden aangetast door de aanleg van een autoweg Arnhem—Zwolle (rijksweg 50), ten westen van de bestaande rijksweg. Door aanpassing van de plannen (opschuiving naar het tracé van de bestaande rijksweg Arnhem—Apeldoorn) is deze bedreiging afgewend.