Gepubliceerd op 01-12-2020

landgoed

betekenis & definitie

onroerend goed waarin verschillende landgebruiksvormen bij elkaar voorkomen en onder een centrale leiding beheerd worden. Op vele landgoederen bevindt zich een (historisch) landhuis of kasteel, soms met enkele bijgebouwen.

Daarbij liggen vaak mooi aangelegde tuinen, een parkbos, vijvers enz. Ook komen op de meeste landgoederen boerderijen en andere woningen voor. Het beheer van de overige gronden van het landgoed is vaak agrarisch (moestuinen, boomgaarden, akkers en weilanden) en bosbouwkundig (opgaand bos, hakhout). Landgoederen zijn van groot belang voor het natuur- en landschapsschoon. Zij vervullen een belangrijke functie voor de openluchtrecreatie. Daarnaast hebben zij een functie als jachtterrein.

Veel landgoederen hebben een grote natuurwetenschappelijke waarde doordat zij lange tijd op dezelfde wijze zijn beheerd, een grote afwisseling kennen en er veel rust heerst. Landgoederen hebben daarnaast dikwijls grote cultuurhistorische waarde. De grootte van landgoederen loopt uiteen van enkele tientallen tot duizenden ha, maar bedraagt meestal enkele honderden ha. In Nederland treft men vooral landgoederen aan in Overijssel, de Achterhoek, op de Veluwe, langs de Utrechtse Heuvelrug en in Noord-Brabant.De instandhouding van een landgoed kost tegenwoordig vaak veel moeite, omdat de oude, kleinschalige beheersvormen en de bosbouw niet rendabel meer zijn. Veel eigenaren zien zich gedwongen hun landgoederen in delen te verkopen. Soms worden deze door natuurbeschermingsinstanties of de overheid aangekocht om hun behoud te verzekeren. Om particuliere eigenaren en hun erfgenamen te steunen bij het behoud van landgoederen is het mogelijk vermindering van vermogensbelasting en successierechten te verkrijgen (volgens de Natuurschoonwet van 1928), op voorwaarde dat het landgoed 25 jaar in stand blijft en dat het opengesteld wordt voor publiek. Daarnaast kunnen door de directeur van het Staatsbosbeheer bijdragen worden verleend voor beheer, instandhouding en toegankelijk maken voor publiek krachtens de Beschikkingen Bos- en Natuurbijdragen.