ziekte die veroorzaakt of mede bepaald wordt door iemands beroep en/of de omstandigheden in zijn werkruimte. In België staan beroepsziekten op de bij KB 28.3.1969 en KB 28.5.1969 vastgestelde lijst.
Het is soms moeilijk te bepalen of een bepaalde ziekte een beroepsziekte is of niet. Zo kan men ziek worden na contact te hebben gehad met een giftige stof, die afkomstig is uit een fabriek of een werkplaats die in de omgeving van het woonhuis staat.Beroepsziekten vormen een zeer uiteenlopende groep. Zo treden wondinfecties nogal eens op bij slagers. Contacteczeem komt vrij veel voor bij o.a. bakkers en metselaars; zij zijn allergisch geworden voor stoffen waarmee zij dagelijks omgaan. Vergiftigingsverschijnselen kunnen optreden bij mensen die met stoffen omgaan als cadmium, kwik of lood. Het inademen van steenkoolstof, asbest- of kwartsdeeltjes kan op den duur aanleiding geven tot een stoflong. Voortdurende blootstelling aan lawaai veroorzaakt doofheid. Mensen die metalen moeten schuren, slijpen of polijsten lopen grotere kans op oogverwondingen; bij degenen die langdurig omgaan met trillende machines kunnen tijdelijk bloedvatvernauwingen optreden (fenomeen van Raynaud).
Een volledige opsomming van potentiële gevaren voor de gezondheid is niet te geven. Er ontstaan steeds nieuwe industrieën die tot ziekten kunnen leiden. Ook worden nog nieuwe verbanden tussen bepaalde beroepen en ziekten ontdekt. Zo is de kans op leverkanker aanwezig bij mensen die blootstaan aan bepaalde chemicaliën die nodig zijn voor het vervaardigen van Polyvinylchloride (PVC).
Het herkennen en zo veel mogelijk verminderen van de schadelijke invloed in het beroep is o.a. een taak van de bedrijfsgezondheidszorg (→ arbeidshygiëne). In België moeten alle werkgevers vanaf 1.7.1968 volgens KB van 16.4.1965 op de arbeidsgeneeskundige dienst zich aansluiten bij een arbeidsgeneeskundige dienst of er een oprichten. Bepaalde werknemers, m.n. zij die een verhoogd risico lopen op een beroepsziekte, moeten periodiek een medische controle ondergaan. Werknemers die worden of zijn blootgesteld aan ioniserende straling staan onder bijzonder medisch toezicht van de arbeidsgeneesheer. Bedrijven met meer dan 500 werknemers zijn in Nederland volgens de Arbeidsomstandighedenwet (1982; Arbowet) verplicht zich aan te sluiten bij een bedrijfsgeneeskundige dienst (BGD), of zij moeten een bedrijfsarts in dienst hebben. Dit geldt ook voor bedrijven waar gewerkt wordt met gevaarlijke stoffen of waar gevaarlijke werkomstandigheden bestaan. Bedrijven die niet onder de Arbowet vallen, kunnen deze maatregelen vrijwillig treffen.
