Spijt is het gevoel dat iets zowel anders als beter had gekund. Spijt hebben is beseffen dat door eigen handelen of gedrag iets jammerlijk verkeerd is gegaan. Spijt is stilstaan bij eigen nalatigheid. Gevoelens van spijt leiden eventueel tot excuses.
Bij drukte op iemands tenen staan en ‘Sorry’ zeggen. ‘Sorry, sorry’ is het lege gebaar dat verwijst naar de ‘helaasheid der dingen’.
Spijt over zoiets als weinig aan LHBT-rechten doen. Stilstaan bij eigen nalatigheid ten aanzien van de opwarming van de aarde. Dergelijke gevoelens leiden tot ritualisering van handelingen die getuigen van rouw, wroeging en zo meer. Spijt lost zich op door vanaf nu jaarlijks geld aan Amnesty over te maken en regelmatig de fiets te nemen. Terugkerende spijt laat zich ook verdringen door een vast gedragspatroon van ontkenning te ontwikkelen.
Alledaagse afspraken, toezeggingen en beloftes die niet zijn nagekomen en wroegingen over in het verleden gebruikt geweld, vragen soms om steun van religies en godsdiensten. Een slecht geweten leidt dan tot de behoefte aan collectieve vergeving of aan een Verzoendag.
Spijt op zich is een eenzijdig intern gerichte emotie en blijft vaak privaat. Spijt is niet identiek aan excuses aanbieden. In tegenstelling tot spijt is het excuus tweezijdig gericht. Het excuus moet extern door een wederpartij aanvaard worden. Aan medemensen verantwoording afleggen, zich verontschuldigen en streven naar vergeving en verzoening is veel meer dan spijt op zich.
