Jannes H Mulder

Jannes H Mulder (2024)

Gepubliceerd op 15-02-2024

Geweld

betekenis & definitie

Al of niet opzettelijke uitoefening van macht met schadelijke gevolgen voor direct betrokkene(n). De gevolgen zijn van fysieke en/of van niet-fysieke, psychologische of sociaal-culturele aard.

Geweld is het gevolg van machtsuitoefening op micro-niveau (individueel zoals diefstal met geweld). Bij geweld op meso-niveau denken aan huiselijk geweld of aan zogenoemd zinloos geweld na een avond stappen. Op macro-niveau gaat het bijvoorbeeld om terrorisme en oorlogen. De direct voelbare en waarneembare fysieke en psychologische gevolgen staan op de voorgrond.

Macht kan ook op indirecte wijze worden uitgeoefend. Op micro-niveau kan het gaan om uitschelden of verbaal geweld of om symbolisch geweld in de zin van iemand non-verbaal de rug toekeren. Op meso-niveau gaat het om structureel geweld zoals discriminatie van minderheden of om gendergeweld. Op macro-niveau om een handelsboycot om de tegenstander op de knieën te krijgen.

De wijze waarop macht en daarmee geweld wordt uitgeoefend ondergaat verandering. Zo is de gewelddadigheid van de Middeleeuwen (kruistocht, brandstapel, galg en zo meer) nauwelijks te vergelijken met hedendaagse geweld. Soft power en meer hedendaags smart power hebben de traditionele uitoefening van hard power enigszins vervangen (intimidatie in plaatst van verkrachting). Het gevolg is dat grof fysiek geweld met soms dodelijke afloop aangetoond steeds minder voorkomt.

Het hybride karakter van moderne machtsuitoefening is van betekenis voor geweld inclusief dierenleed en geweld uitgeoefend op de natuur. Kanalisering van menselijke gewelddadigheid vraagt om nieuwe inzichten.