Zichtbare niet-toevallige lichamelijke beweging van betekenis. Drie vormen worden onderscheiden: het automatische gebaar vanuit gewoonten of routines, het opzettelijke gebaar als teken en als derde, het bewust gemaakte symboolgebaar.
Steeds gaat het om de combinatie van taal, lichaam en gebaar, om een lichamelijke beweging waaraan de omgeving een (immateriële) waarde toekent. Heet ook wel lichaamstaal of non-verbale communicatie via lichamelijke uitdrukkingen van emoties.
Gebaren (als werkwoord) bestaat uit een samengestelde lichamelijke beweging waarbij de persoon die de beweging verricht ervan uitgaat dat de ander onder de gegeven omstandigheden het uitgedrukte gebaar hopelijk begrijpt.
De gebarentaal van doven is een bijzondere tekentaal. Taal en doven kennen diverse doventalen. Hun vingertalen lopen uiteen qua tekens, grammatica en zo meer.
Gebarenjargon of geluidloos jargon bestaat uit geluidloze gebaren die voornamelijk binnen een (beroeps)groep worden gemaakt en voor niet-ingewijden vaak moeilijk te begrijpen zijn.
Gewoonte of routine gebaren zijn automatische uitdrukkingen van het lichaam. De spontane mimiek in het gezicht, de niet-opzettelijke bewegingen met de vingers. De wijze van zitten in het openbaar vervoer zoals wijdbeens of benen over elkaar zijn gender gebaren. Automatische gebaren ondersteunen mondelinge uitspraken (gesticulatie) en er is een vloeiende overgang van bewust geworden retorische gebaren naar uiteindelijk pantomime of mime.
