Het veelbesproken element uranium is een hard, zilverkleurig metaal, dat bijna twee keer zo zwaar is als lood. Uranium werd ontdekt in 1789.
Het is genoemd naar de planeet Uranus, die een paar jaar eerder werd ontdekt.Uranium komt in de natuur niet in vrije vorm voor; het is altijd verbonden met andere elementen. Veel uranium wordt bijvoorbeeld gewonnen uit het mineraal pekblende.
Lang voor de ontdekking van uranium gebruikten Europese glasmakers uraniumverbindingen om hun glas en hun pottenbakkerswerk te kleuren. Aan de andere zijde van de oceaan maakten de Noordamerikaanse Indianen gebruik van een heldergele zandsteensoort om gele oorlogskleuren te vervaardigen. De kleur van deze zandsteensoort was afkomstig van bepaalde uraniumverbindingen. Toen uranium eenmaal ontdekt was, vond de wetenschap het hoogstens een interessant metaal. Wat ze ermee doen moest, wist niemand. En niemand kon ook maar vermoeden, dat de mens 160 jaar later alle uithoeken van de wereld zou onderzoeken op het voorkomen van dit element.
Logisch want geen mens kon dromen dat een belangrijke ontdekking het atoomtijdperk zou inluiden. De ontdekking namelijk dat uraniumatomen gesplitst kunnen worden en dan energie afgeven.
Een atoom is het kleinste deeltje van een element. Een uraniumatoom is dus de kleinst denkbare hoeveelheid uranium. Uraniumatomen zijn uiterst klein; zo klein dat er twee miljard voor nodig zijn om de punt aan het einde van deze regel te bedekken. Maar onder de atomen zijn het reuzen; uraniumatomen zijn de grootste atomen die in de natuur worden aangetroffen.
In het verleden was de wetenschap van mening, dat het ene element niet veranderd kon worden in een ander. Tegenwoordig weten we dat die veronderstelling onjuist was. Sommige elementen zijn voortdurend bezig te veranderen in andere. Uranium is er een van; het is heel langzaam aan het veranderen in lood. Terwijl het daarmee bezig is, geeft het straling af, evenals radium. Elementen die op deze manier straling uitzenden, worden radio-actieve stoffen genoemd.
Uranium heeft de wetenschap geholpen antwoord te geven op een oude vraag: hoe oud is de aarde? De oplossing voor dit vraagstuk ligt namelijk in de geleidelijke verandering van uranium in lood. De geleerden weten nu hoe snel uranium in lood verandert. Als ze in een bepaalde gesteentelaag bepaalde hoeveelheden uranium en bepaalde hoeveelheden lood bijeen vinden, kunnen ze aan de hand van die hoeveelheden vaststellen hoe oud de betreffende aardlaag is. Met behulp van uranium is men nu tot de bevinding gekomen dat de aarde tenminste drie miljard jaar oud is.