Gouden horizon encyclopedie

Dr. B.M. Parker (1959)

Gepubliceerd op 07-10-2024

LICHT

betekenis & definitie

Als er geen licht was, zouden we .... niets kunnen zien. We zien namelijk pas als het licht van een bepaald voorwerp ons oog treft.

Dat licht kan door het voorwerp zelf uitgezonden worden; op die manier zien we sterren, lampen, glimwormen en vlammen. Het licht kan echter ook door een voorwerp teruggekaatst worden. We zien de maan omdat ze het licht van de zon weerkaatst. Op dezelfde manier zien we alle dingen, die zelf geen licht geven: huizen, honden, bomen, velden, auto’s, wolken, water, enz. Voorwerpen, die zelf licht uitstralen, noemen we lichtgevend; alle andere voorwerpen zijn niet-lichtgevend. Niet-lichtgevende voorwerpen zien we, omdat ze het licht van lichtgevende voorwerpen naar onze ogen terugkaatsen.

Licht reist ongelooflijk snel: met een vaart namelijk van ongeveer 300.000 kilometer per seconde! In één enkele seconde zou licht dus bijna acht keer om de aarde kunnen reizen. Dat laatste zal nooit gebeuren, omdat licht zich altijd in rechte lijn voortbeweegt.Hoewel licht zich dus als regel alleen maar in rechte lijn voortbeweegt, heeft de mens middelen gevonden om lichtstralen om te buigen. We hebben lenzen, spiegels en prisma’s uitgevonden, die een lichtstraal kunnen breken en waarmee we beelden kunnen vergroten of verkleinen. Andere lichtbrekers zijn microscopen, telescopen, periscopen, toneelkijkers, verrekijkers en brillen. Met behulp van deze

instrumenten is ons oog thans in staat dingen waar te nemen, die vroeger voor ons verborgen bleven.

In het verre verleden was de mens voor de verlichting van zijn omgeving afhankelijk van de zon, de maan of een open vuur. Tegenwoordig zijn er zoveel verschillende soorten lampen, dat duisternis geen enkel probleem meer oplevert.

Licht is niet alleen belangrijk omdat we met behulp ervan kunnen zien. Zonlicht bijvoorbeeld verwarmt de aarde en stelt groene planten in staat hun eigen lichaamsbouwstoffen te maken. Hoe belangrijk dat is kan blijken uit het feit, dat de gehele dierenwereld, de mens incluis, van die groene planten afhankelijk is voor haar voedselvoorziening. Als er geen licht zou zijn, zou de mens zich moeten voeden met. . .zout en water! Zonder licht zou de aarde doods zijn en zonder leven. Iemand die om een hoek staat te praten, kunnen we wel horen maar niet zien. In tegenstelling tot geluidsgolven kunnen lichtgolven namelijk niet ‘om een hoekje’ reizen.

Pinda’s die in cellofaan zijn verpakt, kunnen we even duidelijk zien als was er geen cellofaan. Dat komt omdat licht zonder moeite door cellofaan heengaat. Materialen die lichtstralen weinig of bijna niet tegenhouden, noemen we transparant of doorzichtig.

Licht valt ook door vetvrij papier. Lichtstralen die door dit papier heengaan, worden echter verstrooid; wat zich achter vetvrij papier bevindt, kunnen we niet zo duidelijk zien als wat achter cellofaan of glas zit. Zulke halfdoorzichtige stoffen noemen we doorschijnend of mat.

Nederlanders en Chinezen kunnen elkaar niet zien. Een van de redenen daarvan is, dat licht niet in een boogje langs het aardoppervlak reist en evenmin door de aarde heen. Maar ook als de aarde vlak was, zouden we van Nederland uit niets in China kunnen zien. Tussen Europa en het Verre Oosten bevinden zich immers teveel voorwerpen, die niet transparant zijn en waar het licht dus niet doorheen kan: rook, mist, bergen, bossen, steden en huizen.

Dat China zo ver van Nederland verwijderd ligt, zou op zichzelf geen bezwaar hoeven te zijn. We zien immers talloze voorwerpen, die veel verder weg zijn. De maan bijvoorbeeld ligt 20 keer zo ver weg; de zon 8000 keer en een ster als Sirius zelfs 4 miljard keer. Toch kunnen we de zon, de maan en sterren als Sirius zonder enige moeite waarnemen . . . omdat er zich tussen deze hemellichamen en ons praktisch niets bevindt om het te onderscheppen.

Tijdens elk onweer kunnen we persoonlijk waarnemen hoe snel het licht is. We zien immers het licht van een bliksemstraal veel eerder dan we het geluid horen, dat door die bliksemstraal veroorzaakt wordt. De oorzaak daarvan is dat het licht veel sneller is dan het geluid.

< >