Gouden horizon encyclopedie

Dr. B.M. Parker (1959)

Gepubliceerd op 07-10-2024

ZON

betekenis & definitie

De zon, die zo’n grote rol speelt in het leven van planten, dieren en mensen, is in werkelijkheid een ster. En hoe groot de zon ook lijkt: het is niet eens een gróte ster.

Dat we haar zo groot zien komt, doordat ze veel dichter bij de aarde staat dan welke andere ster ook. De afstand aarde-zon bedraagt ‘slechts’ 150.000.000 kilometer en zelfs de dichtstbijzijnde ster staat op omstreeks 300.000 maal deze afstand van de aarde. De zon mag dan tussen de sterren een dwerg zijn: vergeleken met de aarde is ze een reusachtig hemellichaam. Als de zon bijvoorbeeld hol zou zijn, zouden in haar binnenste 1.000.000 aardbollen een plaatsje kunnen vinden. Het gewicht van de zon is 300.000 keer zo groot als dat van de aarde.We staan op het ogenblik aan de vooravond van de ruimtevaart. Binnen niet al te lange tijd zal de mens ruimtevluchten maken naar de maan en misschien zelfs naar de andere planeten van ons zonnestelsel. Maar welke vooruitgang er in de ruimtevaart ook wordt gemaakt: niemand zal er ook maar over peinzen een ruimtereis naar de zon te maken. Van zo’n trip immers zou niemand terugkeren. De temperatuur van de zon is zó hoog, dat het zelfs niet mogelijk zou zijn dit hemellichaam te benaderen. In het binnenste van de zon hebben de geleerden een temperatuur berekend van 20 miljoen graden Celsius! En zelfs als de zon niet zo heet zou zijn, zou een zonnereis allesbehalve een plezierige ervaring zijn.

De zwaartekracht van de zon is namelijk zo groot, dat een mens er verpletterd zou worden onder zijn eigen gewicht. De temperatuur van de zon is zo hoog, dat vaste en vloeibare stoffen er niet kunnen bestaan. De zon is een enorme bol van gloeiende gassen.

Uit die gasbol schieten van tijd tot tijd reusachtige, rozegekleurde gasvlammen omhoog die ‘protuberansen’ of zonnevlammen worden genoemd. Sommige van deze zonnevlammen bereiken een hoogte van ruim 160.000 km. Rondom de zon bevindt zich een lichtkrans, die de naam ‘corona’ heeft gekregen. De corona van de zon is alleen te zien tijdens volledige zonsverduisteringen. De geleerden zijn van mening, dat de corona bestaat uit een wolk van uiterst kleine deeltjes, die door het gloeiende binnenste van de zon worden verlicht.

Het leven op aarde heeft zijn bestaan te danken aan de zon. Als de zon niet voor licht en warmte zou zorgen, zou alle leven op aarde onmogelijk zijn. Het hoeft dan ook geen verwondering te wekken, dat de zon in het verleden meermalen als een godheid is vereerd. Alle vormen van energie vinden hun oorsprong in de zon. De elektriciteit bijvoorbeeld, die met behulp van waterkracht wordt opgewekt, hebben we te danken aan de zon. Die elektriciteit kan o.a. met behulp van stromend water worden opgewekt.

Dat water echter is eerst in de vorm van waterdamp opgestegen en heeft zich hoog boven de aarde geformeerd tot regenwolken. Dat gebeurde onder invloed van de zonnewarmte.

Groene planten gebruiken energie om voedsel te maken maar die energie krijgen ze uit het zonlicht. Bijna alle andere levende wezens zijn voor hun voedsel direct of indirect weer aangewezen op groene planten en daardoor ook op de zon. Steenkool, aardolie en aardgas zijn gevormd uit de resten van planten en dieren, die miljoenen jaren geleden leefden. De energie, die in steenkool en aardolie zit opgesloten, is destijds door deze planten en dieren ontvangen van de zon. Waar de zon haar energie dan vandaan haalt? In het centrum van de zon hebben voortdurend processen plaats, die enigszins vergeleken zouden kunnen worden met de ontploffing van een waterstofbom. We noemen deze processen ‘kernfusies’. In een kernfusie vormen waterstofatomen samen een zwaarder materiaal en bij dat proces komen in de vorm van hitte en licht grote hoeveelheden energie vrij.

< >