Bijbels Lexicon

Karina van Dalen-Oskam & Marijke Mooijaart (2017)

Gepubliceerd op 11-05-2017

Simson

betekenis & definitie

Simson, Samson, strijder tegen de Filistijnen, die door zijn vrouw Delila wordt verraden; (fig. en in vergelijking) strijdvaardig persoon; iemand die verraden wordt.

Simson is een aan God gewijd kind dat opgroeit tot een dapper strijder voor Israël tegen de Filistijnen. Hij wordt uiteindelijk ten val gebracht door toedoen van zijn vrouw Delila. Zij ontfutselt hem het geheim van zijn kracht: ‘Als mijn hoofdhaar zou worden afgeschoren, zou mijn kracht me in de steek laten en zou ik net zo zwak zijn als ieder ander’ (Rechters 16:17, NBV). ‘Toen zeide Delila tot Simson: Vertel mij toch, waardoor uw kracht zo groot is, en waarmee gij gebonden zoudt moeten worden om u te bedwingen’ (Rechters 16:6). Zo werd hij door verraad overgeleverd aan de Filistijnen. Als gevangene nam hij wraak op zijn vijanden door de zuilen van het gebouw waarin ze zich bevonden om te trekken. Velen vonden de dood, inclusief Simson zelf.

Bijbelcitaat: Rijmbijbel (1271), v. 8050. Dar sloech .xxx. man samson. (Daar versloeg Simson 30 man.)

Gebruiksvoorbeeld: We leven in een maatschappij die elk moment kan instorten. Soms voel ik me net Simson die de hele dag de pilaren moet staan tegenhouden. Als ik ’s ochtends wakker word denk ik meteen: ‘jezes, het plafond!’ (NRC, 27-12-1985)

Gebruiksvoorbeeld: De Kahane Chia (Kahane leeft) beweging sprak van Goldstein als een ‘Samson van zijn tijd’. (NRC, feb. 1994)

Gebruiksvoorbeeld: Door die meisjes kaal te scheren, voelden de Nederlandse mannen hun geslachtsleden als het ware weer stijf worden. Het verhaal van Simson en Delilah, maar dan andersom. (NRC, apr. 1995)

Sinaï

Sinaï, woestijn tussen Israël en Egypte; berg in die woestijn waarop Mozes van God de stenen platen met de Tien Geboden in ontvangst genomen zou hebben; in beeldspraak genoemd als verheven locatie.

Tijdens de uittocht uit Egypte kwamen de Israëlieten op hun tocht door de woestijn bij de berg Sinaï. ‘De HEER was op de top van de Sinai neergedaald. Hij vroeg Mozes naar hem toe te komen, en Mozes ging naar boven’ (Exodus 19:20, NBV). Daar ontving Mozes de stenen platen waarop de Tien Geboden stonden waaraan het volk zich moest houden. De naam Sinaï wordt nog steeds gebruikt met verwijzing naar deze gebeurtenis.

Bijbelcitaat: Rijmbijbel (1271), v. 2195-98. Si waren eer van gode vercoren. / Ende hadden van hem als wijd horen. / Die wet erst nv ghelouet mi. / Vp den bercgh van synay. (Zij waren voorheen door God uitverkoren en hadden, zoals wij horen, van hem de wet ontvangen op de berg Sinaï.)

Gebruiksvoorbeeld: Sommige dichters onderhouden een nauw contact met hun gemeen¬te, zoals Stefan George en Simon Carmiggelt. De een liet de tafelen van zijn wetgeving door onderprofeten, gekleed in speciale uniformen, waarvan de kraag met een zilveren kettin¬kje kon worden dichtgemaakt, van zijn berg Sinaï naar de prozaïsche vlakten van het mensdom vervoeren. De ander reist het land af. (Het Parool, 16-2-1957)

Gebruiksvoorbeeld: De radio speelde Tea for two. Een quick-step. Augusta zag Wim en Jeanne Voeten vlotjes over het parket huppelen, Jeanne had meters kanarie-geel tule in haar rok verwerkt en Wim had zijn schoenen zo glanzend gepoetst dat Jeannes kanariegele slipje erin weerspiegelde, daardoorheen werd Melchior wakker, ontstak in toorn en smeet de stenen tafelen van de berg Sinaï, en daarbovenop zag zij zichzelf naakt, (N. Noordervliet, De naam van de vader, 1994 (1993), p. 178)