Bijbels Lexicon

Karina van Dalen-Oskam & Marijke Mooijaart (2017)

Gepubliceerd op 11-05-2017

Ding

betekenis & definitie

Alle dingen zijn mogelijk voor God, alles is voor God mogelijk, waarbij impliciet geldt, dat dat ook zo is als het naar menselijke berekening onmogelijk is.

De verbindingen die onder ding behandeld worden, vertonen geen samenhang. Ze zijn gebaseerd op oudere vertalingen met alle dingen, waar later alles werd gebruikt. De uitdrukkingen hebben het karakter van een citaat, en zijn vooral in godsdienstige kringen bekend. Dit geldt ook voor de hierboven vermelde uitspraak.

Volgens de evangelisten Matteüs, Marcus en Lucas betoogt Jezus dat rijken wel zeer moeilijk het Koninkrijk Gods zullen binnengaan, omdat hun bezit hun in de weg staat. Zijn gehoor vraagt dan: ‘“Wie kan er dan nog gered worden?” Jezus zei: “Wat bij de mensen onmogelijk is, is mogelijk bij God”’ (Lucas 18:27, NBV).

Bijbelcitaat: Luikse Diatessaron (1291-1300), p. 146, 28-29. Den menschen es dit ommogenlec, mar Gode sijn alle dinc mogenlec.

Gebruiksvoorbeeld: ‘We moeten het overgeven [te trachten hun zoon naar de kerk te krijgen], Jaap,’ zegt zij. ‘Hij is een verbondskind, net als de anderen, en bij God zijn alle dingen mogelijk’. (J. van Manen-Pieters, Tuinfluiter-Trilogie, 1984 (1967), p. 102)

Alle dingen zijn geoorloofd of oorbaar, maar niet alle dingen zijn nuttig, wat toegestaan is hoeft men nog niet te doen, aangezien het ook nadelen kan hebben.

Deze uitdrukking berust op een uitspraak van Paulus zoals die verwoord is in de oudere vertalingen van zijn eerste brief aan de Korintiërs: ‘Alles is mij geoorloofd, maar niet alles is nuttig’ (1 Korintiërs 6:12, NBG-vertaling).Hij wijst erop dat de mens aan van alles gehecht is wat wel toegestaan is, maar wat hem toch van zijn geestelijke vrijheid berooft. In tegenwoordig gebruik is de betekenis algemener, en wil men wijzen op nadelen van iets wat op zichzelf niet verboden is.

Bijbelcitaat: Statenvertaling (1637), 1 Korintiërs 6:12. Alle dingen zijn my geoorloft, maer alle dingen en zijn niet oorbaer.

Gebruiksvoorbeeld: Mag dan alles wat mensen gelukkig maakt? Als ze er anderen geen schade mee berokkenen, waarom niet? Al is niet alles wat toegestaan is ook wenselijk, om maar eens met Paulus te spreken. (NRC, 31-8-1998, p. 7)

Gebruiksvoorbeeld: Als iemand zou beweren dat hij een helikopter op de Nachtwacht zag ... Zelfs dan heb ik toch het idee dat het eigenlijk zou mogen. Maar om met Paulus te spreken ‘Alles is geoorloofd maar niet alles is nuttig.’ (NRC, 20-12-1991)

Beproeft of onderzoekt alle dingen en behoudt het goede, onderzoek en probeer alles, maar beoordeel het kritisch en houdt U aan wat de test heeft doorstaan.

Deze wijsheid is eveneens van Paulus afkomstig. ‘Doof de Geest niet uit, en veracht de profetieën niet die hij u ingeeft. Onderzoek alles en behoud het goede’ (1 Tessalonicenzen 5:19-21, NBV). De ernstige vermaning van Paulus wordt tegenwoordig ook in luchtiger verband geciteerd.

Bijbelcitaat: Statenvertaling (1637), 1 Tessalonicenzen 5:21. Beproeft alle dinghen: behoudt het goede.

Gebruiksvoorbeeld: Zijn tegenvoeter Van Agt zocht in 1981 zijn heil bij de apostel Paulus: ‘Onderzoekt alles en behoudt het goede’. (NRC, aug. 1994)

Gebruiksvoorbeeld: Ga je nu ook nog racen op Zandvoort? Nou ja, onderzoek alles en behoud het goede. (Gehoord, jaren ’90)

Alle dingen nieuw maken, alles er als nieuw uit laten zien.

Openbaringen 21 gaat over de nieuwe hemel en de nieuwe aarde. Vers 5 luidt in de NBG-vertaling: ‘En Hij die op de troon gezeten is, zeide: Zie ik maak alle dingen nieuw.’ In literaire teksten worden deze woorden nog wel aangehaald. In het eerste citaat krijgt de ijverig reparerende huisvrouw iets verhevens door de vergelijking.

Bijbelcitaat: Statenvertaling (1637), Openbaringen 21:5. Siet, ick make alle dingen nieuw.

Gebruiksvoorbeeld: Zij [de vrouwen die huishoudelijke tips inzonden naar een oud tijdschrift] vloeien ineen tot een enkele persoon, en zie: zij maakt alle dingen nieuw. En zo goed als nieuw. (N. Matsier, Gesloten huis, 1995 (1994), p. 153)

Gebruiksvoorbeeld: Wie bij juffrouw Muis sneeuw schreef zag de vlokken eerst donkergrijs aan komen dwarrelen en dan alle dingen nieuw maken met een wit laagje dons. (NRC, 3-12-1999, p. 25)

Wachten op, in afwachting van de dingen die komen zullen of gaan, afwachten, in afwachting van wat verder te gebeuren staat.

Deze uitdrukking is ontleend aan de formulering in de Liesveldtbijbel (1526), waar de evangelist Lucas beschrijft hoe de mensheid in angst en beven op het einde van de wereld zal wachten, of in de woorden van de NBV, hoe ‘de mensen onmachtig (worden) van angst voor wat er met de wereld zal gebeuren’ (Lucas 21:26). De Statenvertaling is hier geen doorgeefluik van de Liesveldtvertaling geweest; daarin spreekt men van de bij de mensheid levende ‘verwachtinge der dingen, die het aerdtrijck sullen overkomen’. In de recente bronnen gebruikt men gaan in plaats van zullen.

Liesveldtbijbel (1526), Lukas 21:26. Ende die menschen sullen verdwijnen van vreesen ende verwachtinge der dingen die comen sullen over dat geheele artrijke.

Siemens, dat in Krefeld gewoon doorging met de bouw van de wagens, zag zich opgezadeld met een dichtgroeiende fabriekshal en besloot tot vervoer van de nieuwe trams naar Nederland, echter niet naar het GVB, maar naar een grote loods van transporteur Van der Vlist in Moerdijk, waar de trams worden opgesteld in afwachting van de dingen die gaan komen. (http://www.nvbs.com/NieuwsOpderails/2003/NieuwsOpderails-20030101.htm, actief 15-8-2005.)

Hij veranderde van richting en stond even later hijgend bij de bestelwagen. Niemand zei iets. Ademloos wachtten ze op de dingen die komen gingen. (http://www.greetbeukenkamp.nl/index_bestanden/Page636.htm, actief 15-8-2005).