Engels strijder tegen slavernij (Huil 24 Aug. 1759-Londen 29 Juli 1833), werd na zijn studie te Cambridge in 1780 lid van het Parlement en sloot nauwe vriendschap met Pitt de jonge, die hij in zijn redevoeringen krachtig steunde. In 1787 bekeerde hij zich tot de Evangelische Christenen en werd ijverig medewerker aan het godsdienstig réveil.
Daarmee ging voor hem een strijd tegen de slavenhandel gepaard, die hij tot zijn dood trouw gebleven is en die zijn naam in de Engelse geschiedenis gevestigd heeft.Vele zijner voorstellen werden verworpen, totdat eindelijk in 1807 de slavenhandel verboden werd in het gehele Britse rijk. Daarna zette hij de strijd voort, nu tegen de slavernij zelf, wederom voorlopig vruchteloos. In 1825 verliet hij het Lagerhuis, waar hij ook geijverd had voor emancipatie der Katholieken. De wet tot opheffing van de slavernij werd eerst 8 dagen na zijn dood aangenomen.
Bibl.: A Practical View of the Prevailing Religious System... contrasted with Real Christianity, 1/97.
Lit.: Life of W. W., door zijn zoons, 5 dln (1838); Correspondence of W. W. f1840); Colquhonn, Wilberforce, his Friends and Times (1866); R. Conpland, Wilberforce (1923, nwe uitg. 1945).
