(Duits: Wallis), zeer bergachtig kanton in het Z. van Zwitserland, groot 5235 km2, telt (1 Dec. 1950) 159 200 inw. Het kanton wordt van het N.O. naar het Z.W. doorsneden door het dal van de Rhône.
Langs de rechteroever liggen de Alpen van het Berner Oberland, waarin enkele gletsjers voorkomen, o.a. de Rhônegletsjer, Finsteraarhorn (4280 m), Aletschhorn (4182 m), Mönch (4100 m), Jungfrau (4170 m), Wildstrubel (3250 m) en Diablerets (3246 m). Ook in het Z. liggen enkele hoge toppen met eeuwige sneeuw, w.o. het Monte Rosa-complex met de Dufourspitze (4638 m), Matterhorn (4505 m), Dom (4554 m), Weisshorn (4512 m) en in het W. de Dent du Midi (3260 m) en Aiguille d’Argentière (3906 m). De St Bernhardpas in het Z.W. (op 2470 m) en de Simplonpas in het Z.O. (op 2010 m hoogte) hebben wegen naar Italië. Een van de grootste tunnels ter wereld leidt uit het kanton onder de Simplon naar Italië.Het grootste deel van de bevolking spreekt Frans, maar ruim 30 pct spreekt Duits en er wonen ca 4000 Italiaans sprekenden. De bevolking is bijna uitsluitend R.K. Van de bodem is meer dan de helft onproductief. Op de zuidelijke hellingen van de Alpen zijn wijngaarden aangelegd. Overigens is de veeteelt het belangrijkste middel van bestaan (ca 2100 km2 van de bodem wordt als weidegrond gebruikt). De mijnbouw levert lood in het Lötschendal, goud bij Gondo aan de Simplon en ijzerertsen bij Martigny en in het Val d’Illiez. Loèche (Leuk) en Saxon hebben warme bronnen. De nijverheid is slechts weinig ontwikkeld. Als toeristencentra gelden Zermatt (op 1620 m; een spoorlijn loopt naar de 3038 m hoge Gornergrat), Brig, Visp, Loèche (Leuk) en Sion (Sitten). Het bestuur is door de grondwet van 8 Mrt 1907 opnieuw geregeld. Valais is een democratische republiek met verplicht referendum. Het kanton is verdeeld in 13 districten met aan het hoofd een prefect. De hoofdstad is Sion (ca 10 000 inw.) aan de Rhône.
Valais (Wallis), in de Oudheid door Keltische stammen bewoond, werd ca 25 v. Chr. Romeins. In 450 werd het door de Bourgondiërs en in 534 door de Franken veroverd. Sedert 888 was het een deel van Opper-Bourgondië. Sinds het midden der 13de eeuw bestonden er min of meer onafhankelijke gemeenschappen (Zenden), die zich in de 14de eeuw tegen het opdringende Savoye hadden te verdedigen. In de Bourgondische Oorlogen ontrukte Boven-Wallis aan Savoye Beneden-Wallis (1475). De hervorming vond er talrijke aanhangers, totdat in de 17de eeuw vervolgingen begonnen, die in 1655 eindigden met de volledige verbanning van alle Gereformeerden. Beneden-Wallis, tot op dat ogenblik aan Boven-Wallis onderworpen, ontving in 1798 de Fransen als bevrijders; Boven-Wallis onderwierp zich eerst na een bloedige strijd. In 1802 werd Wallis door Napoleon van Zwitserland gescheiden en in 1810 met Frankrijk verenigd. In 1814 werd het weder als kanton in het Eedgenootschap opgenomen. Wallis sloot zich aan bij de Sonderbund en capituleerde pas 29 Nov. 1847. Eerst in 1907 werd een zuiver democratische grondwet ingevoerd.
