Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 18-10-2023

Richard Colley WELLESLEY

betekenis & definitie

Markies, 2de graaf van Mornington (Dungan Castle, Meath, Ierl., 20 Juni 1760 - Kensington House, Brompton, 26 Sept. 1842), oudere broer van Arthur, hertog van Wellington, werd in 1794 lid van het Engelse Lagerhuis, medestander van Pitt de Jonge, met wie hij een innige vriendschap sloot. In 1797 ging hij als gouverneur-generaal naar India, waar hij de positie van Engeland moest verdedigen tegen de bedreigingen van Bonaparte.

Nodig achtte hij de vorsten van India, die anders wellicht Frankrijk in de kaart speelden, tot erkenning van Engelands souvereiniteit te dwingen. Eerst rekende hij af met de machtige Tippo Sahib, die in 1799 sneuvelde, waarna hij het gehele gebied van Zuid-India tot de „presidency of Madras” kon organiseren; daarna werden de Mahrattan-vorsten van Sindhia en Holkar onderworpen; waarbij zijn broer, de latere hertog van Wellington, zich onderscheidde.In 1805 keerde hij terug omdat hij uit Londen te weinig steun kreeg. In 1809 was hij korte tijd gezant in Madrid, waar hij de veldtocht van zijn broer steunde, evenals toen hij, nog in 1809, minister van Buitenlandse Zaken werd (tot 1812). Van 1821-’28 en van 1833 tot zijn dood was hij onderkoning van Ierland. In 1812 nam hij ontslag, ontevreden over de geringe steun aan Wellington in Spanje gegeven en omdat hij een overtuigd voorstander van de emancipatie der Katholieken was geworden. Daarvoor heeft hij ook gepleit, toen hij (1821-28) onderkoning van Ierland was, eigenaardig genoeg tegen zijn broer, die er fel tegen was. Hij bekleedde die post nogmaals van 1833 tot zijn dood.

Lit.: Life and Correspondence of R. C. W., 2 dln (1914); Montgomery Martin, Despatches of the Marquess W. (1840); G. B. Mallison, Lord Wellesley (1895); W. H. Hutton, Lord Wellesley (Rulers in India, 1893).

< >