gevierd Spaans romanschrijver (Guadix to Mrt 1833 Madrid 19 Juli 1891), maakte al vroeg naam met El finalde Norma (1855). Als journalist oogstte hij veel succes met zijn Diario de un testigo de la guerra de Africa (1859), een schilderachtige beschrijving van de veldtocht in Marokko.
In De Madrid a Nápoles leverde hij belangrijke kunstbeschouwingen. Maar alles wat hij vóór 1874 had geschreven en na 1874 nog zou schrijven, wordt overtroffen door El sombrero de trespicos, in dat jaar verschenen, hetzelfde waarin Valera zijn Pepita Jiménez in het licht gaf. El sombrero de tres picos is gebaseerd op een populaire romance; het is eigenlijk een modernisering in proza van die romance. Op zijn beurt heeft Alarcón’s meesterwerk anderen geïnspireerd, zoals Manuel de Falla tot zijn beroemde ballet en Hugo Wolf, die in 1896 onder de titel „Der Corregidor”, El sombrero de tres picos op muziek zette. Van de overige werken zijn het de Historietas nacionales en de Novelas cortas (1881-1882), die den modernen lezer het meest vermogen te boeien. Zeer geslaagd is ook de korte vertelling, getiteld El capitán Veneno (1881). De roman El Escándalo (1875), die de Jezuïeten verdedigde, maakte in zijn tijd veel opgang, maar is thans vergeten. Hetzelfde geldt voor La Pródiga (1882).Evenals vele andere Spanjaarden was Alarcón een autodidact. Hij was een bewonderaar van Walter Scott, Dumas, Victor Hugo, George Sand, de Balzac en Alphonse Karr. Als jongeman leidde hij een anticlericale krant „El Latigo”. In de loop der zeventiger jaren keerde de voormalige anarchist echter in de schoot der Kerk terug. Sedert die tijd ademen zijn romans een religieuze en conservatieve geest. Alarcón bekleedde hoge ambten. Hij was lid van de Koninklijke Spaanse Academie. Van 1881 tot aan zijn dood schreef hij weinig.
Lit.: J. Romano, Pedro Antonio de Alarcón, el novelista románico (Madrid 1933) („Vidas espanolas e hispano-americanas del siglo XIX”).
