Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 28-12-2022

Marcel DÉAT

betekenis & definitie

Frans politicus (Guérigny, Nièvre, 7 Mrt 1894), werd in 1928 socialistisch député, maar trok ten opzichte van de door Blum geleide socialistische partij een eigen lijn. Hij wilde meer de nadruk leggen op het nationale gezichtspunt dan onder de internationalistische Franse socialisten gebruikelijk was.

Theoreticus, sprak hij van het fait-nation. In 1933 stichtte hij met Marquet en Renaudel het Franse neosocialisme. In 1935 verbond dit zich met de „socialistische unie” van Paul-Boncour. In het kabinet-Sarraut van 1936 was Déat minister van Luchtvaart, maar de verkiezingen van dat jaar, die het Volksfront aan het bewind brachten, maakten voorlopig een einde aan zijn politieke carrière. Hij keerde terug naar zijn oorspronkelijke bezigheid, het onderwijs.

Aan het Collège Louis Le Grand doceerde hij filosofie. Hij ontwikkelde zich steeds meer in pro-Duitse richting. Van hem was de leus: „Mourir pour Dantzig?”, die in 1939 in Frankrijk veel stof deed opwaaien. Na Frankrijk ineenstorting werd hij één van de meest principiële collaborateurs.

Ter ondersteuning van Laval’s politiek stichtte hij een Rassemblement National Populaire, gedacht als de Franse eenheidspartij. Zijn opvattingen verdedigde hij in het blad Œuvre. Na de oorlog bleek hij onvindbaar; mogelijk is hij in Oct. 1945 doodgeschoten.

< >