Frans geol. (Parijs 1847-1907), aanvankelijk mijningenieur, werd in 1896 lid van de Académie des Sciences en was hoogleraar in de geologie aan de École des mines. Hij is de vader van de moderne tectonische geologie.
In 1884 vergeleek hij de Glarner Alpen met het steenkolenbekken van Noord-Frankrijk. Daar waren door de mijnbouw grote horizontale verschuivingen bekend geworden en Bertrand interpreteerde met geniale blik de profielen van de Glarner Alpen, waar hij zelf niet geweest was, in dezelfde zin (Rapports de structure des Alpes de Glaris et du Bassin houiller du Nord. Buil. Soc. Géol. de France, 3de serie, 12, 1884). In 1887 gaf hij het eerste duidelijke overzicht van de archaeïsche, caledonische, hercynische en alpiene plooiingsgebergten in Europa en Noord-Amerika ( La Chaîne des Alpes et la Formation du continent européen.
Bull. Soc. Géol. de France, 3de serie, 15, 1887). Na zijn dood verscheen in 1907 zijn Mémoire sur les Refoulements qui ont plissé l’écorce terrestre.
