admiraal bij de Japanse Marine (Niigata 4 Apr. 1884 - gesneuveld 18 Apr. 1943), trad 16 Dec. 1901 in dienst en was aanwezig bij zeegevechten in de Russisch-Japanse oorlog (1904-’06). Hij vertoefde van 1919 -1935 meermalen, voor langere tijd, in Europa en vooral in de V.S.
Onder meer nam hij deel aan de vlootconferentie te Londen.De ervaring, daar opgedaan, maakte hem tot een der zeer weinige Japanse leiders, die een juiste kijk hadden op het enorme latente oorlogspotentieel der V.S. en de strijdvaardigheid van het Amerikaanse volk, wanneer het eenmaal in oorlog zou raken. In 1939 aangewezen als bevelhebber van de Gecombineerde Vloot, had hij de leiding bij het organiseren van de overval op Pearl Harbor; hij hoopte daarmee niet alleen grote schade te berokkenen, maar vooral de Amerikaanse vloot tot een onberaden actie te verlokken en zo dit land voor lange tijd uit te schakelen.
Terecht beschouwde men bij de Geallieerden Yamamoto als de bekwaamste Japanse bevelhebber, ondanks de misrekening, die in 1942 tot de nederlaag bij Midway had geleid. Zijn dood werd in Japan als een haast ondraaglijke slag voor het moreel beschouwd; een gelijkwaardige vervanger was niet te vinden. Hij werd posthuum bevorderd tot „vlootadmiraal” en met grote staatsie in Japan begraven; admiraal Koga volgde hem op.
KAP. TER ZEE F. S. W. DE RONDE
Lit.: S. E. Morison, History of U.S. Naval Operations in World War II, Un. St. Naval Inst. Proceedings (Oct. 1949), pag. 1105 t/m 1113.
