(1) rivier in Centraal-Azië, ontstaat op 430 23' N.Br. in het Chinese landschap Koeldsja uit de samenvloeiing van de Koeng en de Tekes, stroomt door het Chinese Koeldsjagebied en de Kozakken-Sovjetstaat (Kazakstan), komt bij Iliisk in een steppengebied en mondt met een 13 000 km2 grote delta in het Balkasjmeer. Alleen de zuidelijkste stroom is altijd met water gevuld, terwijl de overige armen meestal droog liggen.
De lengte van de Ili bedraagt 1500 km; de helft van de loop is voor kleine schepen bevaarbaar. Van belang is hij des zomers voor de kunstmatige bevloeiing van de hete, regenarme landstreken aan zijn oevers.(2), Chinees grensgebied tegen Russisch Turkestan, omvatte vóór 1865 het gehele dal van de gelijknamige rivier tot Issyk-Koel; daarna behoorde het westelijk deel tot Rusland (thans tot de Kozakkenrepubliek Kazakstan). Administratief maakt het deel uit van de Chinese provincie Sin-kiang. Ili, de voormalige hoofdstad van het gebied, ook wel Hoi-jan-tsen, Nieuw-Koeldsja of MandsjaKoeldsja genoemd, telde eertijds 70 000 inw. maar is nu geheel vervallen. Oud-Koeldsja, TatarenKoeldsja of ook wel Nin-Joean geheten, is thans de voornaamste nederzetting.
