Onder deze term verstaat men doorgaans de principiële historisering van het menselijke denken, zoals deze zich in de 19de eeuw heeft baan gebroken in tegenstelling tot het abstracte rationalisme der Verlichting (individualisering t.o. generalisering). In zoverre als het historisme heeft geleid tot de onderschatting of ontkenning van boven-historische waarden, aangezien ideeën en normen uit de geschiedenis verklaard en daarmede gerelativeerd werden, is hiertegen verzet gerezen.
Historisme dient niet te worden verward met historische geleerdheid, eruditie. Voorts zij verwezen naar het artikel Geschiedenis § 9.Lit.: E. Troeltsch, Der Historismus und seine Probleme (Gesamm. Schriften III, 1922); Idem, Der H. und seine Ueberwindung (1924); K. Heussi, Die Krise des H. (1932); F. Meinecke, Die Entstehung des H. 1932); H. Dooyeweerd, Recht en Historie (1938); B.
Groce, La Storia come pensiero e come azione (1938),inz. blz. 51-73: Lo storicismo e la sua storia (Duitse vert. v. F. Bondy, 1944); G. Antoni, Vom H. zur Soziologie (vert. door W. Goetz, 1950); KI. Dockborn, Der deutsche Historismus in England (1950).
