noemt men een Katholieke vereniging van handwerksgezellen, georganiseerd volgens de richtlijnen van Adolf Kolping. Zij ontstond in 1846 te Elberfeld onder J.
G. Breuer (gest. 1897). Haar doel was een godsdienstig-zedelijke, sociale en culturele opvoeding te geven. Betrekkelijk spoedig werden ook in Nederland gezellenverenigingen gesticht, o.a. te Amsterdam door de eerste Nederlandse gezellenvader Jhr O. van Nispen, Pr.
Elke vereniging is verdeeld in afdelingen: patroons, gezellen enz. Aan het hoofd van elke vereniging staat een priester, praeses genaamd, die bijgestaan wordt door een bestuur, bestaande uit de senior, secretaris en commissarissen. Organisatorisch zijn de verenigingen verenigd in districten, alle verenigingen van het land te zamen vormen het Centraal Verbond van de St Joseph-Gezellenverenigingen in Nederland, aan welks hoofd de centrale praeses staat (Amsterdam). Het devies van vereniging en leden is: „God zegene het eerzame handwerk”.
