(Christoph) Duits schrijver (Berlijn 18 Mrt 1733 -8 Jan. 1811), was boekhandelaar en autodidact en heeft door zijn geschriften een rol gespeeld in de tijd van de „Aufklärung”. Hij schreef een nuchtere rationalistische roman Sebaldus Nothanker (1773) en bestreed, waar hij kon, de „Sturm- und Drangbewegung”; zo was Die Freuden des jungen Werther (1775) tegen Goethe’s Werther gericht, evenals zijn verzameling volksliederen Kleyner feyner Almanach (1777 vlgg.) tegen Herder’s Stimmen der Völker. Door zijn tegenstanders werd hij ten zeerste bespot, o.a. in Faust I, in de Xenien van Schiller en Goethe, in Tieck’s Zerbino en in Fichte’s pamflet Friedrich Nicolais Leben und sonderbare Meinungen (1801).
Bibi.: Uitgaven: Briefe, die neueste Literatur betreffend (met Lessing, Mendelssohn en Abbt 1759-1765); Leben und lit. Nachlass hrsg. v. L. F. G. v. Göckingk (1820).
Lit.: R. Aner, Der Aufklärer N. (1912); M. Sommerfeld, F. N. u. der Sturm u. Drang (1921); F. G.
A. Philips. F. N.’s literarische Bestrebungen (Haag 1926); W. Strauss, F. N. und die kritische Philosophie (1927); G.
Ost, F. N.’i Allg. deutsche Bibi. (1928); Friedr. Meyer, F. N. (Leipzig 1938).
