Cubaans dichter (Puerto Principe 13 Apr. 1849 - Habana 19 Nov. 1933) de wegbereider en opvoeder van het onafhankelijke Cuba, en leider van de Revista Cubana (gest. 1885). Als wijsgeer is hij een volgeling van Herbert Spencer.
Vóór de vrijheidsoorlog vluchtte Varona, wiens Revista verboden was, naar New York. Gedurende de eerste periode van Noordamerikaanse interventie trad hij als minister van Onderwijs op; daarna trok hij zich uit het politieke leven terug om zich aan de filosofie en de letterkunde te wijden. In 1919 werd hij tot vicepresident van de Republiek verkozen. Na zijn aftreden doceerde hij psychologie en sociologie aan de universiteit van Habana.Bibl.: E.J. Varona, Vida y obras, 4 dln (La Habana 1937~’38).