is een ziekelijke toestand, waarbij een gedeelte van het lichaam van de mens abnormaal groot is geworden door verdikking van de huid en het onderhuidse weefsel. Aangeboren komen voor haemangiomen en lymphangiomen, gezwellen van bloed- en lymphvaten, vooral in het gezicht en verder de neurofibromen, die aanleiding geven tot het ontstaan van de „Lappenelephanthiasis”, waarbij bijv. de wang en de oogleden zeer groot worden en afhangen.
De afwijking kan ook op later leeftijd ontstaan door mechanische belemmering van de lympheafvloed.
Wij onderscheiden de elephanthiasis tropica en de elephanthiasis nostras. De Elephanthiasis tropica (of Elephanthiasis arabum) wordt veroorzaakt door de filaria sanguinis Bancrofti (z filariasis). De onrijpe eieren van deze wormvormige parasiet verstoppen de lymphebanen, waardoor het betreffende lichaamsdeel, been of scrotum, enorm kan zwellen. De Elephanthiasis nostras komt ook in onze streken voor. Hierbij speelt de stuwing in de aderen en lymphebanen een rol, waar dan meestal nog streptococcen-infecties bijkomen (bijv. erysipelas), die de lymphbanen verder vernietigen. Meestal doet deze afwijking zich voor aan de benen. De behandeling bestaat uit ’s nachts hoogleggen, zinklijmverband en massage. Operatieve behandeling (kondoleon) geeft gewoonlijk weinig resultaat.
J. H.J. VAN DER VUURST DE VRIES
