hoofdstad van het gelijknamige graafschap, 148 km ten Z.O. van Glasgow, 10 km boven de mond van de bevaarbare Nith, is spoorweg-kruispunt, een levendige handelsplaats en de voornaamste veemarkt van Schotland; de nijverheid omvat de fabricage van tweeds en andere wollen stoffen, en tricotages; verder enige metaalindustrie. Zij telt (1945) 24.433 inw.
Men vindt er een 18de eeuws stadhuis (Mid Steeple). Bij het altaar van de kerk der Minorieten (Greyfriars) vermoordde Robert Bruce op 12 Febr. 1306 zijn mededinger Comyn de Rode (the red Comyn). In 1448 en 1570 werd de stad door de Engelsen in brand gestoken. Van 1791-’96 was zij de woonplaats van Burns, die hier ook begraven ligt.