is een gemeente in de prov. Friesland, groot 10.368 ha, met (1 Jan. 1949) 6.295 inw., van wie (1949) 67 pct Prot., 25 pct R.K. en 8 pct onkerkelijk.
Zij is een vruchtbare gemeente; een groot gedeelte wordt ingenomen door meren en poelen, zoals de Langweerder Wielen, de Koevorde, de Goingarijpsterpoelen en delen van het Sneker meer, het Tjeuke meer en het Sloter meer. In het midden en Z. bestaat de bodem uit zand, overigens uit laagveen. Op de zandgrond wisselen weiden, akkers en bos elkander af, op de veengrond vindt men alleen grasland. 95 pct van de oppervalkte cultuurgrond is wei- en hooiland.Veehouderij is hoofdmiddel van bestaan. De industrie omvat: drie zuivelfabrieken en één olieslagerij-annex grasdrogerij. De dorpen zijn: Boornzwaag (1 Jan. 1939) 103 inw., Broek 344 inw., Doniaga 215 inw., Dijken 218 inw., Goingarijp 173 inw., Idskenshuizen 465 inw., Langweer 841 inw., Legemeer 88 inw., Oldeouwer 164 inw., Ouwsterhaule 165 inw., Ouwster-Nijega 167 inw., Scharsterbrug 721 inw., Sint Nicolaasga 2.092 inw., Teroele 127 inw., Tjerkgaast 412 inw.
