Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 23-01-2023

DEPERSONALISATIE

betekenis & definitie

is een stoornis in het bewustzijn van het eigen ik. Jaspers zegt terecht: het ik-bewustzijn is in alle psychische processen aanwezig.

Het „ik denk” is in alle waarnemingen, voorstellingen, gedachten terug te vinden. In alle psychisch leven wordt een oorspronkelijk met niets te vergelijken activiteit beleefd. Dat het psychische dit bijzondere kenmerk van het „mijn”, van het „ik”, van het persoonlijke heeft, noemt men personalisatie. Veranderingen hierin noemt men depersonalisatie, dus dan, wanneer het waarnemen of doen niet als „mijn” of „vreemd” of als „automatisch” wordt ervaren. De vervreemding van de buitenwereld werd vroeger steeds als depersonalisatie beschreven.Thans gebruikt men hiervoor meestal de term „derealisatie” (ontwerkelijking). De depersonalisatie kan bij vrijwel alle psychische ziektetoestanden voorkomen, het vaakst en in de zuiverste vorm bij de psychasthenie. De verklaring wordt gezocht in een vermindering van de psychische spankracht (de „abaissement du niveau mental” van Janet).

< >