noemt men in de parapsychologie, resp. het spiritisme:
a. het 2de stadium van een materialisatie, wanneer de gematerialiseerde gestalte (door de spiritisten als de tijdelijk met materie beklede geest van een overledene beschouwd) het stoffelijk omhulsel weer aflegt en zich weer oplost;
b. het 1ste stadium van het zgn. apport (zie hyloclastie);
c. het tijdelijk verdwijnen van lichaamsdelen, welk verschijnsel o.a. zou hebben plaatsgehad met de benen van het medium mademoiselle Espérance.
Vooral de dematerialisatie in de derde zin is hoogst twijfelachtig en wordt door het merendeel van de wetenschappelijke parapsychologen als bedrog resp. hallucinaties van de aanwezigen beschouwd. Onder goede contrôle is het nog nimmer vastgesteld.
DEMATERIALISATIE (kernfysica)
heet in de kernfysica het proces waarbij een positief en een negatief electrisch geladen materieel deeltje (bijv. electron) zich met elkaar verenigen en daarbij als zodanig ophouden te bestaan, terwijl de energie, welke aan hun materiële massa’s beantwoordt, in de vorm van electromagnetische straling te voorschijn streedt.
Volgens de relativiteitstheorie bedraagt deze energie E = m0c2, indien m0 de gezamenlijke massa van de verdwenen deeltjes en c de lichtsnelheid voorstelt. Het dematerialisatieproces, dat ook wel annihilatieproces wordt genoemd, heeft als tegenhanger het materialisatie- of paarvormingsproces, waarbij de energie van een stralingsquantum (photon) wordt omgezet in de massa van een positief en een negatief geladen materieel deeltje (bijv. electron). De vorming van een positief electron (position) en een negatief electron door materialisatie van gammastraling is in 1933 het eerst aangetoond door I. Curie en F. Joliot. Zij treedt eerst op, wanneer de golflengte van de straling kleiner is dan 12 × 10-11 cm, aangezien eerst dan de energie van de photonen voldoende groot is om, volgens de boven aangegeven betrekking, de massa van twee electronen te leveren. Bij de dematerialisatie van een positief en een negatief electron ontstaan, terwille van het behoud van impuls, twee photonen, elk met de energie, die beantwoordt aan de massa van een electron. De golflengte van de annihilatiestraling bedraagt daarom 24 × 10-11 cm. Het optreden van deze straling bij de absorptie van positieve electronen in materie werd in 1933 het eerst waargenomen door J. Thibaud en door F. Joliot.
