Engels romanschrijver (Eastwood, Nottinghamshire, 11 Sept. 1885 - Vence bij Cannes 2 Mrt 1930), zoon van een mijnwerker, had een zeer ontwikkelde moeder, die grote invloed op haar zoon had. Hij werd kantoorbediende, slaagde er echter in, om in 1906 aan de Nottingham University ingeschreven te worden.
In 1908 werd hij onderwijzer te Croydon. Zijn eerste werk werd in 1909 in The English Review gepubliceerd. Juist toen zijn moeder stierf (begin 1911), verscheen zijn eerste roman, The White Peacock, een eenvoudig werk, dat niet veel aandacht trok. Door zijn zwakke gezondheid verloor hij zijn betrekking en werd schrijven zijn enige bestaansmogelijkheid. In 1913 verscheen Sons and Lovers, een sterk autobiografische roman, die de verhouding van hemzelf tot zijn moeder en haar grote invloed op zijn leven zeer boeiend beschreef. Met dit werk, waarschijnlijk zijn beste roman, maakte hij naam. In 1914 trouwde hij met een Duitse barones, de voormalige vrouw van prof. E. Weekley. Zijn volgend boek The Rainbow (1915, Ned. vert. 1947; weerspiegelt zijn eigen tumultueuze liefdeservaringen. Het werk werd hevig aangevallen en ten slotte in beslag genomen. Hij onttrok zich aan de dienstplicht en mede door zijn Duitse vrouw werd hem het verblijf in kleine plaatsjes onmogelijk en vestigde hij zich in Londen. Aaron’s Rod is uit deze periode (verschenen 1922) en behandelt niet alleen het probleem van de vriendschap, maar tevens zijn denkbeelden over een nieuwe maatschappij. Zijn onrust deed hem na Wereldoorlog I van Capri naar Ceylon en Australië (Kangeroo 1923), Nieuw-Zeeland en Mexico (The Plumed Serpent, 1926) reizen. Dit laatste werk legde de grondslag voor zijn „filosofie” overdesexualiteit, een probleem waarin hij zich zo vastbeet, dat al zijn later werk, culminerend in Lady Chatterley's Lover (1928, Ned. vert.: De eerste Lady Chatterley, 1948; Lady Chatterley’s minnaar, 1950) gericht is op het uitdragen van zijn meningen over dit onderwerp. Van Mexico keerde Lawrence ziek terug naar Engeland, vandaar weer naar Italië en Frankrijk, waar hij te Vence stierf. Zijn stoffelijk overschot werd naar Taos (Nieuw-Mexico) overgebracht.Lawrence is met recht het enfant terrible van zijn generatie genoemd. Zijn echt schrijverstalent, vooral voor kleinere verhalen, deed hem prachtige bladzijden schrijven, tintelend, warm, maar daarnaast is zijn groter werk doortrokken van een onverteerbaar soort mystiek van het bloed en vol onverwerkte theorieën. Hij publiceerde het meest geruchtmakende boek van zijn tijd en was persoonlijk een bekrompen puritein. Zijn werk is echter kenmerkend voor zijn tijd en heeft bepaalde literaire kluisters verbroken.
JACQ. DEN HAAN
Bibl.: The Trespasser (1912); Love Poems (1913); The Widowing of Mrs. Holroyd. Play (1914); The Prussian Officer. Stories (1914); Amores, Poems (1916); Twilight in Italy (1916); Look! We Have Come Through. Poems (1917); New Poems (1918); Touch and Go. Play (1920); The Lost Girl (1920); Tortoises. Poems (1921); Women in Love (1921); Fantasia of the Unconscious. Essays (1923); Lover Poems and Others (1923); Sea and Sardinia (1923); The Ladybird (1923); Birds, Beasts and Flowers, Poems 0923) ; England, My England. Stories (1924); Studies in Classical American Literature (1924); The Boy in the Bush (1924); St. Mawr (1925) ; Movements in European History (1925); David. Play (1926) ; Mornings in Mexico (1927); The Woman Who Rode Away. Stories (1928); Pansies. Poems (1929); Pornography and Obscenity (1929); The Paintings of D. H. Lawrence (1929); The Virgin and the Gipsy (1930, Ned. vert. 1931); The Man Who Died (1931, Ned. vert. 1939); The Letters ed. A. Huxley (1932); Etruscan Places (1932); Last Poems (1933); Prelude: His First and Previously Unrecorded Work (1949).
Lit. (belangrijkste werken): H. J. Seligman D. H. L. (1924); E. D. Macdonald, A Bibliography of the Writings of D. H. L. (1925); Idem (1925-1930); S. Potter, D. H. L. (1930); J- Middleton Murry, Son of Woman: The Story of D. H. L. (1931); Idem, Reminiscences of D. H. L. (1933); N. Douglas, Looking Back (1934); J. Middleton Murry, Between Two Worlds (1935); Frieda Lawrence, Not I But the Wind (1935); E. Seillière, D. H. L. et les récentes idéologies allemandes (1936); K. Merrild, A Poet and Two Painters (1938); H. Kingsmill, D. H. L. (1938); R. Aldington, Portrait of a Genius but... (1950); A. West,D.H. L. (1951); Witter Bynner, Journey with Genius: Recollections and Reflections Concerning D. H. L. (1951). Correspondentie gepubl. K. Mansfield; E. en A. Brewster (1934); Jessie Chambers; Ada Clarke; Mabel Dodge Luhan; Bertrand Russell; Anthony West, D. H. L. (1951) (beknopt',; H. T. Moore, The Life and Works of D. H. L. (1951).
