Gr. Kyzikos, in de Oudheid stad aan de Propontis (Zee van Marmora), gesticht 756 v. Chr.
In 410 v. Chr. zegevierde bij Cyzicus Alcibiades over de Spartanen. De stad verduurde een belegering van Mithridates (73 v. Chr.), werd tot beloning door Rome vrij verklaard, maar verloor onder Tiberius voor altijd haar vrijheid (25 n.
Chr.). Lang nog bloeide zij echter door handel en scheepvaart, totdat zij eindelijk, door herhaalde aardbevingen verwoest, slechts enkele sporen van haar voormalige grootheid achterliet.Lit.: Hasluck, Cyzicus (1910).
