Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 18-10-2023

Britse ZUIDZEECOMPAGNIE

betekenis & definitie

(South Sea Company), werd in 1711 opgericht en kreeg, tegen overname van een deel der Engelse staatsschuld, een handelsmonopolie op Zuid-Amerika. Zij maakte al spoedig goede zaken, vooral door de voordelige slavenhandel (z Asiento).

In navolging van Law’s werkzaamheid in Frankrijk, bood de Comp. in 1719 de Engelse regering aan de gehele staatsschuld (£51 000 000) over te nemen, in de verwachting de schuldeisers tot overneming van aandelen in de Comp. te kunnen bewegen tegen een voordelige koers; zy betaalde hiervoor 7 ½ millioen £ aan de staat. Het plan slaagde; voor vele millioenen werden staatspapieren ingeruild tegen aandelen in de Zuidzeecompagnie en de koers dezer laatste steeg tot het tienvoudige. Een levendige effectenhandel ontstond en vele compagnieën werden opgericht, om ook zulke aandelen te kunnen uit geven, totdat men argwaan kreeg en ging verkopen. De koersen daalden snel en honderden grote en kleine firma’s failleerden. Een commissie van onderzoek uit het Parlement werd ingesteld en toen bleek dat ook enige ministers bij de kwalijke praktijken der Compagnie waren betrokken: voor gunsten aan de compagnie waren hun sommen betaald en vele fictieve inschrijvingen hadden plaats gehad. Walpole wist nog enkele regeringspersonen te redden en een regeling te treffen, waarbij het vermogen der directeuren werd verbeurd, de Compagnie zelf echter bleef bestaan.

< >