Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 17-06-2022

Beginsel van d’alembert

betekenis & definitie

Wanneer op een stelsel van stoffelijke punten, die elkanders beweging onderling beïnvloeden, ook uitwendige krachten werken, dan zullen deze stoffelijke punten zekere versnellingen krijgen. Het door d’Alembert in zijn Traité de Dynamique (1743) opgestelde beginsel nu drukt uit, dat de zgn. inwendige krachten, door de punten van het stelsel op elkander uitgeoefend, elkander opheffen.

Het historische belang van dit beginsel is daarin gelegen, dat het voor het eerst een algemene methode gaf, die de wiskundigen in staat stelde, voor een willekeurig aantal lichamen de vergelijkingen op te stellen, die de bewegingen der lichamen beschrijven (bewegingsvergelijkingen van d’Alembert). Voordien beschikte men wel over methoden om de vergelijkingen van het evenwicht van lichamen op te stellen, maar moest men voor elk bewegingsvraagstuk telkens weer een nieuwe methode zoeken. Daardoor heeft het beginsel van d’Alembert in hoge mate stimulerend gewerkt op de ontwikkeling der mechanica.

Een duidelijke uiteenzetting van de betekenis van het beginsel van d’Alembert (dat wel eens onjuist weergegeven of geïnterpreteerd wordt) vindt men in E. J. Routh, Dynamics of a System of rigid bodies, Elementary Part, Chapter II.

< >