Winkler Prins

Anthony Winkler Prins (1870)

Gepubliceerd op 07-08-2018

Evenwigt

betekenis & definitie

Eenige krachten zijn onderling in evenwigt, wanneer zij op een ligchaam werken en geene verandering veroorzaken in den toestand, waarin dit ligchaam verkeert, hetzij dit ligchaam in rust is of zich beweegt. Evenwigt en rust zijn derhalve woorden van verschillende beteekenis, al worden zij wel eens door elkander gebruikt. Het gedeelte der mechanica, hetwelk handelt over de onderlinge betrekking dier krachten en de voorwaarden van haar onderling evenwigt, draagt den naam van statica.

Een ligchaam is in evenwigt, wanneer het onder de werking der zwaartekracht alleen niet van plaats verandert, bijvoorbeeld wanneer het zoodanig aan één punt is opgehangen, dat het ophangpunt en zwaartepunt zich in dezelfde loodlijn bevinden, — of wanneer een ligchaam ondersteund wordt en de verticale lijn, door het zwaartepunt gaande, binnen den veelhoek der steunpunten het ondersteunend vlak ontmoet.

Men onderscheidt 3 soorten van evenwigt, namelijk een standvastig evenwigt, wanneer een ligchaam, een weinig uit zijn stand gebragt, tot dezen zoekt terug te keeren; men ziet daarvan een voorbeeld in den kegel, dien men met zij grondvlak op eene horizontale tafel plaatst, — het onstandvastig evenwigt, indien een ligchaam, uit zijn stand gebragt, niet tot dien stand terugkeert, zooals het geval is met een kegel, die met zijn top op eene horizontale tafel rust, — en het onverschillig evenwigt, ingeval een ligchaam, uit zijn stand gebragt, in den alsdan verkregen stand blijft, bpoorbeeld, wanneer men een kegel op zijne ronde oppervlakte op zulk eene tafel legt. In het algemeen verkeert een ligchaam in één van deze drie toestanden van evenwigt, en wél naar gelang door eene storende kracht het zwaartepunt met betrekking tot het ondersteunend vlak opgestuwd, verlaagd of op dezelfde plaats gelaten wordt.

Het evenwigt der vloeistoffen wordt behandeld in de hydrostatica. Men onderscheidt echter dropvormige en luchtvormige vloeistoffen. Eene dropvormige vloeistof, in een vat besloten en onder de werking der zwaartekracht, is in evenwigt, wanneer hare oppervlakte een horizontaal vlak vormt.

< >