Winkler Prins

Anthony Winkler Prins (1870)

Gepubliceerd op 19-03-2018

Bedford (John Plantagenet, hertogvan)

betekenis & definitie

Derde zoon van Hendrik IV van Engeland, een bekwaam veldheer en staatsman, was de laatste steunpilaar van Engelands gezag in Frankrijk. Door zijn vader tot connetable van Engeland en gouverneur van Berwick en door zijn broeder Hendrik V tot graaf van Kendal en hertog van Bedford benoemd, was hij, gedurende ’s Konings verblijf in Frankrijk, stadhouder in Engeland en opper­bevelhebber der krijgsmagt.

In die betrek­king versloeg hij de Franschen ter zee bij Southampton, noodzaakte de Schotten, om het beleg voor Roxborough op te breken, en trok vervolgens naar Frankrijk, waar hij zijn broeder ter zijde stond bij de herovering van Melun. Na den dood van Hendrik V (1422) werd hij gouverneur van Normandië en re­gent van Frankrijk en hij sloot een verbond met de hertogen van Bourgondië en Bretagne tegen Karei VII. Weldra werd de strijd her­vat ; Bedford veroverde Crotoy en Abbeville in Picardië, versloeg de Franschen en Schot­ten bij Crevant aan de Yonne,overmeesterde Ivry, behaalde de zegepraal bij Verneuil,en bezette, behalve deze stad, Mans en andere plaatsen. Bijna geheel Frankrijk boog zich voor zijn gezag, en Karel VII was niet veel meer dan een partijhoofd, die in eenige kleine gewesten zijn invloed behouden had. Toen echter ontstond er ongenoegen tusschen den hertog van Glocester (een broeder van Bedford) en Philippus van Bourgondiër de oorlog, met zooveel voorspoed begonnen, werd in de jaren 1425—1428 op eene zeer flaauwe en gebrekkige wijze voortgezet, en toen men eindelijk in 1429 krachtiger maat­regelen begon te nemen, stond de Maagd van Orleans (zie Are (Jeanne d’)) op, die alle pogingen der Engelschen verijdelde en de vernederde Franschen weldra eene aan­vallende houding deed aannemen. Nadat hij

zich genoodzaakt had gezien, om de belege­ring van Orleans op te heffen, trok Bedford naar Parijs en verdedigde deze stad tegen de roemrijke ondernemingen der heldin. Deze laatste werd den 23sten Mei bij Compiègne door de Bourgondiërs gevangen genomen, aan de Engelschen uitgeleverd en te Rouaan, waar Hendrik VI en Bedford zich bevonden, tot den brandstapel veroordeeld. De voorspoed had echter de Engelsche wapenen verlaten, en het gezag van Engeland zonk nog dieper na het overlijden van Bedford's gemalin, eene zuster van Philippus van Bourgondië, vooral na den vrede van Arras (1435) toen laatstgenoemde de zijde koos van Karel VII. Kort daarna, op den 19den September 1435, overleed Bedford te Rouaan, waar hem in den dom een sierlijk praalgraf van zwart marmer werd gesticht. Twee eeuwen later is de hertogelijke waardigheid van Bedford toegekend aan het geslacht Russell.

< >