Aserbeidsjan — eigenlijk Aderbigan of land der Vuuraanbidders — is eene westelijke provincie van Perzië, het oude Atropatene en heet in het Arménisch Vasboeragan. Het grenst ten zuiden aan Irak, ten zuidwesten aan Koerdistan, ten westen aan Turksch-Arménie en Karabagh, en ten oosten aan de Russische landen Moeghan en Talysch en de Perzische provincie Ghilan. Men vindt er op 1430 mijlen ongeveer 2 millioen inwoners. Dit gewest is een Alpenland en het brongebied van vier groote rivieren, namelijk van de Kisil-Osen, de Araxes, de Tigris en de Euphraat.
Nagenoeg in het midden verrijst de berg Sahend (2650 meters hoog), en daarnaast verheft zich aan de oostzijde het Boesghoesgebergte, terwijl ten noordoosten van dit laatste de Sawalan met zijne kruin door de wolken dringt (4000 meters hoog). Ook in het noordelijk gedeelte des lands zijn vele hooge berggevaarten, die enge rivierdalen overschaduwen. Aan de noordwestelijke grenzen ontwaart men den Ararat (meer dan 5000 meters hoog), in het zuidwesten het Koertakgebergte, en in het zuiden het Kaplangebergte. Het geheele land gelijkt alzoo op eene hoogvlakte, met reuzentoppen gekroond. Het Oermiameer ligt 1500 meters boven den zeespiegel, en het Wanmeer nog hooger.
Het klimaat is op de onderscheidene hoogten zeer verschillend. Men heeft er lange en gestrenge winters in het gebergte, eene aangename koelte aan zijne lagere hellingen, en gloeijend warme zomers in de dalen. De voortbrengselen van den bodem zijn daarmede in overeenstemming. Men heeft er zoowel Europésche granen en boomvruchten als Aziatische gewassen, zooals rijst, katoen enz. De bosschen zijn er op de bergen bewoond met wolven, wilde zwijnen, herten en vossen, terwijl zich in de lagere streken antilopen en de verscheurende dieren van het zuiden ophouden. De inwoners behooren in het westen en zuiden tot de Koerden, en zijn voor ’t overige van Turkschen oorsprong. Ook wordt er doorgaans Turksch gesproken, hoewel het Perzisch er de taal is van de Regéring, van den handel en van de school. Er zijn ook vele Arméniërs en Israëlieten gevestigd. De hoofdstad is Tauris.
