(vergeleek, heeft vergeleken),
1. naast, in verband met elkaar beschouwen om overeenstemming of verschil vast te stellen tussen de betrokken personen of zaken : een vertaling met het oorspronkelijk vergelijken; twee afbeeldingen met elkaar vergelijken : dichters, verschijnselen vergelijken ; — niet te vergelijke zijn met, in alle opzichten achterblijven bij : op de aarde i niets met hem te vergelijken (Job 41: 24); hij kan zich niet vergelijken met Staring, zich niet meten ;
2. iets of iem. vergelijken bij..., het in de bep. genoemde als beeld van het object beschouwen of voorstellen : de jeugd bij de lente, het leven bij een reis, de grijsheid met de winter vergelijken ; een iegelijk, die deze. Mijne woorden hoort, en ze. doet, dien zal Ik vergelijken bij een voorzichtig man, die zijn huis op een steenrots gebouwd heeft (Matth.
7:24). VERGELIJKEND.
bn., waarbij vergeleken wordt: de vergelijkende ontleedkunde, taalkunde; — vergelijkende zinnen, bijzinnen die een vergelijking inhouden ter bepaling van de inhoud van de hoofdzin of van een deel daarvan; — een vergelijkend examen, waarbij de prestaties der deelnemers (inz. personen die naar een betrekking dingen) met elkaar vergeleken worden om uit hen de bekwaamste en geschiktste te kiezen ; — een vergelijkende staat, een vergelijkend overzicht, tabel die een overzicht over verschillende reeksen van feiten geeft (b.v. van de ontvangst van een onderneming, de opbrengst van belastingen in verschillende jaren); vergelijkende meetkunde.
