Gr. Herakles'. de nationale held van de Peloponne'sus, zoon van Zeus en Alcme'ne, de vrouw van Amphi'tryo en als zodanig gehaat door Hera. Reeds als kind van acht maanden wurgt hij een paar slangen, door Hera op hem afgezonden.
Hera had ook bewerkt dat op de dag die voor zijn geboorte bestemd was niet Hercules, maar Eurystheus, de zoon van Sthenelus geboren werd, en deze kreeg daardoor, ingevolge een eed van Zeus, macht over Hercules, die twaalf werken voor hem moet verrichten, t.w. : 1°. Het doden van de leeuw van He'mea, die onkwetsbaar was, maar door H. in zijn hol werd gedreven en geworgd ;
2°. liet doden van de Hydra (waterslang) van Lerna, die een sterfelijke en een onsterfelijke kop had ;
3°. het vangen van het zwijn van de berg Erymanthus;
4°. het vangen van de hinde met gouden horens en koperen hoeven op de berg Cerynea, tussen Arcadië en Achaia;
5°. het wegjagen van de vogels met de ijzeren klauwen, snavels en vleugels uit het meer Stympha'lis in Arcadië ;
6°. het reinigen van de stal van Augi'as, in Elis, hetgeen hij deed door er de riviertjes Alphe'us en Pene'us doorheen te leiden;
7°. het vangen van de paarden van Diome'des, koning van Thracië, die met mensenvlees gevoed werden ;
8°. het halen van de vuurspuwende stier van Oreta ;
9°. het roven van de gordel van Hippo'lyte, koningin der Amazonen ;
10°. het roven van de runderen van de reus Ge'ryon, op het in het W. gelegen eiland Erythe'a ;
11°. het halen van de gouden appels uit de tuin der Hesperi'den;
12°. het halen van de Cer'berus uit de onderwereld.
Andere van zijn daden worden aangeduid als parer'ga, bijwerken (vgl. Antaeus, Busiris, Laomedon). Als dertiende werk wordt soms vermeld de ontmaagding der 50 dochters van Thespios, hetzij in 50 opeenvolgende nachten, hetzij in zeven of in één nacht. Fig. noemt men een dertiende werk van Hercules wel iets dat ontzaglijk veel moeite kost. Uit de dienstbaarheid van Eurystheus ontslagen, dong hij naar de hand van Iole, dochter van Eu'rytus, doch deze werd hem geweigerd. Toen hij nu in razernij haar broeder doodde, werd hij als slaaf verkocht aan Om'phale, koningin van Lydië, bij wie hij in vrouwengewaad wol moet spinnen. In deze tijd neemt hij ook deel aan de Calydonische jacht en de tocht der Argonauten. Ha verschill. andere tochten ontmoet hij in Calydon Deïanira (zie ald. en bij Achelous en Nessus). Toen hij zag dat zijn einde nabij was, besteeg hij op de berg Oeta de brandstapel, vanwaar hij door Athene met een vierspan naar de Olympus gevoerd werd ; hij bleef onder de goden van de Olympus voortleven, verzoend met Hera en gehuwd met haar dochter Hebe. Hercules wordt voorgesteld als een zeer gespierd man met als attributen een knots en een leeuwenhuid.
