v. (-n), ACTE, (Zuidn.) AKT, m. (-en),
1. (Zuidn.) daad, handeling;
2. handeling, hoofddeel van een toneelstuk, opera of film, bedrijf: een treurspel in vijf akten ;
3.schriftelijk stuk, bep. zulk een volgens de voorgeschreven vormen opgemaakt en door een bevoegd persoon gewaarmerkt stuk, dienende om een feit of handeling vast te leggen en zo nodig tot bewijs te dienen : een authentieke akte ; een openbare akte, door een openbaar ambtenaar opgemaakt; — onderhandse akte, opgemaakt en ondertekend zonder tussenkomst van een openbaar ambtenaar; — notariële akte, door een notaris verleden; een akte passeren, verlijden, door een notaris laten opmaken ; — akte van de burgerlijke stand, akte van geboorte, overlijden ; — akte van bekendheid; van eerbied, van stuiting, van toestemming, zie Bekendheid, Eerbied enz.; — akte van beschuldiging, geschrift door het openbaar ministerie opgemaakt, inhoudende de uiteenzetting der feiten aan een beschuldigde te laste gelegd, dagvaarding in een strafzaak ; ook fig. : het gemeenteraadslid; de heer A., bestreed in (met) een lange akte van beschuldiging het optreden van de politie ; — een af te keuren germanisme in rechtst. is de akten voor de processtukken ; — (recht.) akte van iets vragen, optekening in de processtukken (de toestemming heet akte verlenen); ook oneig.: een procureur vraagt akte ener verklaring, van een bewijsaanbod, enz., stijlwending zonder enige betekenis, alleen gebezigd om de aandacht op de verklaring, het bewijsaanbod enz. te vestigen; — (fig.) akte van iets nemen, het onthouden om het zo nodig als bewijsgrond aan te voeren, het in zijn oor knopen; wij geven het blad daarvan gaarne akte, wij verklaren schriftelijk dat het zo is; — (gew.) hij heeft heel wat in de akte, hij betekent heel wat, hij heeft veel praats ;
4. schriftstuk dat toestemming of toelating tot iets —, of een bevoegdheid verleent; akte van bekwaamheid, getuigschrift waarbij iem. na afgelegd examen gerechtigd wordt zekere functie uit te oefenen, inz. onderwijs te geven ; — akte van lager, van middelbaar onderwijs, waarbij bevoegdheid wordt verleend tot het geven van lager, middelbaar onderwijs : een akte halen ; kwekelingen met akte', — akte M.O. Frans: waardoor men dat vak aan Hogere Burgerscholen en gymnasia mag onderwijzen ; — akte voor de jacht of visserij, schriftelijke vergunning van de overheid om te jagen of te vissen ;
5. (R.-K.) een akte van geloof, hoop, liefde, of berouw, in de vorm van gebeden geformuleerde waarheden, wensen, schuldbelijdenissen enz.; — (vooral Zuidn.) een akte van berouw verwekken.
