Oosthoek encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 10-01-2019

Karel de stoute

betekenis & definitie

Karel de stoute - hertog van Bourgondië, geb. 1433, voerde tijdens ’t leven van zijn vader Philips van Bourgondië den titel van graaf van Charolais. Met Frans van Bretagne en andere Fransche grooten vormde hij de Ligue du bien public tegen Lodewijk XI van Frankrijk. Na de overwinning behaald te hebben bij Montlhéry (1465), dwong K. den koning tot den vrede van St. Maur, waarbij hem afgestaan werden de graafsch.

Guines en Boulogne. In 1467 volgde K. zijn vader op. Gaandeweg breidde K. zijn gezag uit. ’t Bisdom Luik, dat herhaaldelijk tegen zijn bisschop in verzet was gekomen, werd onderworpen en de stad Luik werd gedwongen afstand te doen van haar privileges (1468). Aan den Rijn kreeg hij vasten voet, doordat Siegmund van Tirol aan hem verpandde de Sundgau, Rheinfeld, Laufenburg en Breisach. Van inwendige twisten in Gelre wist hij gebruik te maken om ook in dit hertogdom zijn gezag te vestigen (1473). K. wilde zich nu ook in ’t bezit stellen van het hertogdom Lotharingen, dat in 1473 door den dood van hertog Nicolaas was opengevallen. Hierdoor zagen de Zwitsers en Lodewijk XI zich in hun onafhankelijkheid bedreigd. Onderhandelingen tusschen K. en keizer Frederik III om de koningskroon te verkrijgen, mislukten.

K. besloot zijn gezag nu met geweld te vestigen. Hij verbond zich met de vijanden van den keizer. Pogingen om Neusz te vermeesteren mislukten echter (1474). Hierop kwamen er verdragen tot stand, waarbij de keizer, Frankrijk en K.’s bondgenoot Engeland verklaarden neutraal te zullen blijven in den strijd tusschen K. en de Zwitsers. Hierop valt K. de Zwitsers aan, wordt echter verslagen bij Grandson en Nurten (1476). De Zwitsers trekken nu Renatus van Lotharingen te hulp. In 1477 vernietigen zij K.’s leger bij Nancy. K. zelf sneuvelde.