Oosthoek encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 19-01-2019

Eenheden (fundamenteele)

betekenis & definitie

Eenheden (fundamenteele) - zijn standaardmaten voor verschillende physische grootheden. Deze worden gemeten door het bepalen van hunne verhouding tot zulk een eenheid van dezelfde natuur. De eenheid van lengte is de standaardmeter, die van massa het normaal kilogram, die van tijd de gemiddelde omwentelingstijd van de aarde om hare as (de gemiddelde zonnedag). Vaak neemt men als eenheden onderdeelen van deze.

In het centimeter-gram-seconde stelsel, waarvan tegenwoordig nagenoeg alle physici zich bedienen, zijn als eenheden aangenomen de centimeter, het honderdste deel van den standaard meter, het gram, het duizendste deel van de massa van het normaal kilogram, de seconde het 1/86400 van den gemiddelden zonnedag. De eenheden van de overige physische grootheden worden op deze grondeenheden teruggebracht. Dit zijn de afgeleide eenheden.

Geometrische eenheden.

Eenheid van oppervlak: het vierkant met de zijden van 1 c.m.

Eenheid van volume: de kubus met de ribbe van 1 c.m.

Eenheid van hoek (radiaal) wordt onafhankelijk van de grondeenheden bepaald als de hoek, waarvan de cirkelboog gelijk is aan den straal van den cirkel.

Mechanische eenheden.

Eenheid van snelheid bezit een punt, dat in de seconde 1 c.m. aflegt.

Eenheid van versnelling bezit een punt, waarvan de snelheid in de tijdseenheid met 1 c.m. toeneemt.

Eenheid van dichtheid bezit een lichaam, waaraan de volume-eenheid de massa eén heeft.

Eenheid van kracht, de kracht, die aan de massa 1, in de tijdseenheid de snelheid 1 geeft. Dit is de dyne.

Eenheid van druk: de druk, waarbij op de eenheid van oppervlak de kracht 1 wordt uitgeoefend.

Eenheid van arbeid, de erg., de arbeid, die de kracht 1 verricht, wanneer zijn aangrijpingspunt in de richting der kracht zich 1 c.m. verplaatst. Hiermede is gelijkwaardig de eenheid van kinetische energie of levende kracht evenals de eenheid van warmte-hoeveelheid (calorie).

Eenheid van temperatuur: thermodynamische temperatuur-schaal, voor de gewone temp. meting onder graad.

Eenheid van hoeksnelheid bezit een draaiend lichaam, dat in de tijdseenheid over den eenheidshoek wentelt.

Eenheid van hoekversnelling bezit een draaiend lichaam, waarvan in de seconde de hoeksnelheid met 1 toeneemt.

Eenheid van koppelmoment bezit een koppel, waarbij een kracht 1 loodrecht aangrijpt op een arm 1.

Eenheid van traagheidsmoment bezit de massa 1 op een afstand 1 van de omwentelingsas.

Eenheid van arbeidsvermogen, arbeidsvermogen bij een arbeidsverrichting 1 in den tijd 1.

< >