Aristobulus - 1) zoon van Johannes Hyrcanus uit het geslacht der Makkabeeën, koning in 105, gehuwd met Salome Alexandra, die na zijn dood zijn broeder Alexander Iannaeus huwde, 104—76 v. C. — 2) zoon van Alexander Iannaeus, dwong zijn ouderen broeder Hyrcanus II afstand te doen van het hoogepriesterschap, maar deze vond steun bij den Idumaeër Antipater. Deze haalde Aretas, koning der Nabataeërs, over om tegen Jeruzalem op te trekken. In 65 v. C. werd A. op den Tempelberg belegerd, maar door Scaurus, legaat van Pompeius, ontzet. Kort daarop was hij vermetel genoeg om zich tegen de Romeinen te verzetten; het einde was, dat hij in 63 v. C. tot de overgave werd gedwongen en naar Rome gevoerd, waar hij 61 v. C. in den triumftocht van Pompeius werd rondgevoerd.
In 56 wist hij met zijn zoon Antigonus te ontsnappen en een opstand te verwekken in Palestina, maar hij werd zwaargewond gevangen genomen door A. Gabinius en weer met zijn zoon naar Rome gebracht. Toen Caesar 49 v. C. alle beschikkingen van Pompeius omverwierp, ontving ook A. de vrijheid, en werd met 2 legioenen naar Judeea gezonden om het te heroveren, maar hij werd door aanhangers van Pompeius vergiftigd. — 3) A., die na 285 v. C. een geschiedenis van Alexander den Groote heeft geschreven, aan wiens tochten hij als niet-militair had deelgenomen. Het boek, waarvan fragmenten over zijn, behoort tot de betrouwbaarste werken van die soort. — 4) A., Joodsch-hellenistisch schrijver uit het midden der 2de eeuw v. C., heeft een (slechts in citaten bewaarde) commentaar op de Mosaïsche wetten vervaardigd in den vorm eener vrije inhoudsopgave van den Pentateuch, bestemd voor heidensche lezers. Hij houdt staande, dat de Grieksche philosophen uit de Joodsche geschriften hebben geput. Zijne philosophische richting is de peripatetische. Tegenwoordig wordt de echtheid van zijn werk niet meer betwijfeld.
