Gepubliceerd op 01-12-2020

pyrethroïden

betekenis & definitie

groep van synthetisch vervaardigde insekticiden, afgeleid van de natuurlijke pyrethrines. De pyrethroïden, die in de jaren zeventig werden ontwikkeld, vormen een belangrijke groep insekticiden doordat zij biologisch goed afbreekbaar zijn, zeer giftig zijn voor insekten (vele tientallen malen giftiger dan b.v. carbamaten en organofosfaten), weinig giftig zijn voor zoogdieren en er geen resistentie optreedt.

De pyrethroïden zijn esters van een organisch zuur en een alcohol. De sterkte van de insektendodende werking en de persistentie hangen af van de chemische structuur. De werking berust op een verstoring van de zenuwimpulsgeleiding. Vergiftigingsverschijnselen zijn hyperexcitatie, het onwillekeurig trillen van lichaamsdelen, krampen gevolgd door verlamming en sterfte. Bij insekten worden deze symptomen voorafgegaan door ongecoördineerde bewegingen en het stoppen van de voortbeweging: het knock-downeffect.

De natuurlijke pyrethrines zijn een zestal verbindingen met insektendodende werking, die voorkomen in de bloemen van Chrysanthemum cinerariaefotium. Het mengsel wordt ook wel pyrethrum genoemd. Deze stoffen zijn zeer gevoelig voor licht en voor oxidatie. Diverse van de synthetische pyrethroïden zijn veel stabieler dan de natuurlijke en hebben een grotere insektendodende werking. Tot de synthetische pyrethroïden behoren permethrin, decamethrin en fenvaleraat. Een mogelijk probleem bij de toepassing van de pyrethroïden vormt de grote toxiciteit voor Arthropoden (geleedpotigen als de kreeftachtigen) en vissen. Mogelijk voorkomt de snelle afbraak van de pyrethroïden in het milieu een onacceptabele nevenwerking van deze verbindingen.

< >