Gepubliceerd op 01-12-2020

organofosfaten

betekenis & definitie

(organische fosforverbindingen), groep stoffen die gemeen hebben dat een fosforatoom er het middelpunt van vormt. (Preciezer geformuleerd zijn organofosfaten alle esters van fosforzuur.) De organofosfaten werden in de jaren dertig in Duitsland ontdekt. De meest vluchtige zijn gifgassen.

Het zijn acetylcholine-esteraseremmers, zodat zij als insekticide kunnen worden toegepast. Zij zijn toxisch voor de mens, hoewel de toxiciteit wisselend is. Parathion b.v. is duidelijk giftiger dan malathion. De organofosfaten worden in het milieu veel beter afgebroken dan andere insekticiden (b.v. chloorkoolwaterstoffen) en geven dan ook geen langdurige milieuproblemen. Een aantal organofosfaten wordt gebruikt als systemisch bestrijdingsmiddel, d.w.z. dat zij in de plant worden opgenomen en alleen werken op insekten die werkelijk van de plant eten. Het werkingsspectrum is daardoor beperkter, nuttige insekten worden gespaard en er is minder gevaar voor resistentie.

Tot deze groep insekticiden behoren ook dichloorvos (Vaponastrip), tetrachloorvinfos, fenitrothion, diazinon en mevinvos. Ook het grondontsmettingsmiddel ethoprop is een organofosfaat.