chemische reactie waarbij een stof elektronen afstaat. De betrokken stof noemt men reductor of reductiemiddel.
De oxidatie is alleen mogelijk als er een andere stof of een elektrode is die de vrijgekomen elektronen opneemt. Een voorbeeld is de oxidatie van Fe2+-ionen tot Fe3+-ionen, waarbij het ijzerion een elektron afstaat. Als een andere stof dit vrijgekomen elektron opneemt, wordt die stof gereduceerd. Reacties waarbij elektronenoverdracht van de ene stof op de andere plaatsvindt, noemt men redoxreacties. De oxidatiereactie vormt een van de halfreacties van de redoxreactie. Reductie is de tegenhanger.
Vroeger verstond men onder oxidatie (of verbranding) alleen die reacties waarbij zuurstof werd gereduceerd en waarbij de stof die werd geoxideerd meer zuurstof opnam. Koolmonoxide (CO) b.v. wordt geoxideerd met zuurstof (02) tot kooldioxide (C02). Ook bij deze redoxreactie vindt elektronenoverdracht plaats. Later is men alle reacties waarbij elektronenoverdracht plaatsvindt ook die waarbij geen zuurstof betrokken is — oxidatie-reductiereacties gaan noemen.
Oxidatiereacties spelen een belangrijke rol bij o.a. de afbraak van stoffen in de bodem en bij het ontstaan van fotochemische luchtverontreiniging. Een van de technieken voor de zuivering van afvalwater berust op de microbiële oxidatie van organische verbindingen. Bij de oxidatie van organische verbindingen kan veel energie vrijkomen, zoals bij de verbranding van fossiele brandstoffen en bij de verbranding van voedsel in levende organismen; daarbij ontstaan als belangrijkste eindprodukten kooldioxide en water.
