binnenzee, gelegen tussen Europa, Azië en Afrika, met een oppervlakte van 2505000 km2 (exclusief de Zwarte Zee), een gemiddelde diepte van 1500 m en een maximale diepte van ca. 5100 m (zuidelijk van Griekenland). De Middellandse Zee staat via de Straat van Gibraltar in verbinding met de Atlantische Oceaan.
Er bestaat slechts een geringe wateruitwisseling met andere zeeën; door de Straat van Gibraltar wordt oceaanwater aangevoerd, dat het waterverlies in de Middellandse Zee ten gevolge van de verdamping (die groter is dan de neerslag plus aanvoer door rivieren) aanvult. Het gaat daarbij om hoeveelheden die zodanig zijn, dat het maar liefst 90 jaar zou duren voordat de hele Middellandse Zee door oceaanwater ververst is.
De Middellandse Zee staat bekend als een van de meest vervuilde zeeën ter wereld. Rond deze zee wonen ca. 300 mln. mensen; het afval van deze mensen komt voor een groot deel ongereinigd in het water terecht. In 1980 loosde nog ca. 90 % van alle kuststeden langs de Middellandse Zee hun rioolwater ongezuiverd in zee. Ook veel industrieën lozen hun afvalwater ongezuiverd. Ca. 85 % van de vervuiling van de Middellandse Zee is dan ook van het land afkomstig. Belangrijke bronnen van vervuiling op zee zijn de schepen die afval, b.v. bilge-olie, in volle zee overboord zetten.
Geschat wordt dat op deze wijze jaarlijks ca. 300000 t olie in zee terechtkomt. De meest vervuilde delen van de Middellandse Zee liggen bij de Spaanse kust rond Barcelona, de Golfe du Lion (Marseille) en bij de Golf van Genua.
Ook nabij steden als Venetië en Athene is de vervuiling van de zee bijzonder ernstig. De gevolgen van deze vervuiling voor de ecologie van de zee zijn desastreus. Het bodemleven, en daarmee de vissen, is op tal van plaatsen volledig verdwenen; de bodem is tot een woestijn geworden. Deze vervuiling heeft ook ernstige gevolgen voor een aantal gebruiksfuncties van de Middellandse Zee. De recreatie aan de stranden heeft eronder te lijden doordat zwemmen gevaarlijk voor de gezondheid is geworden. De visserij ondervindt er ook schade van.
Niet alleen vervuiling bedreigt het milieu van de Middellandse Zee. De winning van grondstoffen, zoals olie en gas, brengt nieuwe gevaren met zich mee. De recreatie, overal langs de kusten, berokkent de natuur veel schade. Bij de Turkse kust komen verschillende soorten zeeschildpadden in gevaar doordat de stranden waarvan zij afhankelijk zijn door het toerisme worden ingenomen. De monniksrob, een in het Middellandse-Zeegebied voorkomende zeehondesoort, wordt met uitroeiing bedreigd.
Gestimuleerd door de VN hebben staten rond de Middellandse Zee in 1975 een actieplan voor dit gebied opgesteld. In 1976 werd hierop aansluitend in Barcelona een verdrag tegen de vervuiling van de Middellandse Zee getekend, de Conventie van Barcelona. In het kader van deze conventie, die in 1978 van kracht werd, zijn meer verdragen voor de bescherming van het milieu van de Middellandse Zee voorbereid of nog in voorbereiding.
