Lexicon van de Psychologie

N. Sillamy (1965)

Gepubliceerd op 22-02-2023

VERBEELDING(SKRACHT)

betekenis & definitie

vermogen om → herinneringen tot nieuwe voorstellingen te combineren. Meer nog dan het verstand is de verbeelding het natuurlijk voorrecht van de mens.

Zich voorstellen hoe de toekomst er voor jezelf en voor anderen uit zal zien, plannen maken, veronderstelt dat men zich op originele wijze voorstellingen maakt van de werkelijkheid om te trachten datgene wat in een ver verschiet ligt, te benaderen. De verbeelding, die men halverwege tussen het rationele, verstandelijke gedrag en het strikt individuele denken dat alleen onderworpen is aan de → affectiviteit (→ droom, → dagdromen) moet zoeken, hangt samen met de karakterstructuur. Wil men met een bepaalde denkwijze breken en een nieuwe geestelijke synthese verwezenlijken, dan moet men beschikken over een zekere geestelijke soepelheid die in belangrijke mate afhangt van de fundamentele attitudes van de persoon. Voortbrengselen van de → fantasie zijn des te spontaner en losser naarmate de verstandelijke controle zwak is; tijdens de slaap en dronkenschap bijv., wanneer iemand tijdelijk niet in staat is te oordelen, ontstaan allerlei wilde fantasieën. Sommige geesteszieken bij wie de bewustzijnsverzwakking van blijvende aard is, leven in een denkbeeldige wereld, waarin de mensen leven die ze in hun → delirium zien. → Fantasme, Hysterie.